35 năm một hành trình - Phần 1: Ngày đó

Cứ đi rồi sẽ đến, quả thật đúng như vậy. Từ lần đầu tiên tổ chức năm 1989 với 4 chặng, đến nay HTV đã vận hành cuộc đua với 25 chặng, tổng đường đua là 2.964km, truyền hình trực tiếp trên nhiều hạ tầng với chất lượng chuyên môn, nội dung thể hiện, kỹ thuật truyền dẫn đứng đầu khu vực.

Những hình ảnh ngày xưa của Cúp Truyền hình HTV

Những ngày đầu khó khăn, thiếu thốn

Thời điểm bắt đầu, cuộc đua gặp rất nhiều khó khăn về máy móc thiết bị, thông tin liên lạc, cơ sở hạ tầng đường đua, về tín hiệu truyền dẫn, về phối hợp với các địa phương… Cứ mỗi lần lên đường là vác những máy quay nặng nề, dễ hư hỏng, là ngồi trên những chiếc xe dã chiến nóng nực, lấm lem bụi đường. Một lần anh Tôn Thành Cang, hoạt náo viên trên đường đua và đích đến đang nói thì có con chó chạy qua đường. Anh la lớn: "Kính thưa đồng bào...con chó". Hình ảnh vận động viên Trần Văn Thưởng bị vỡ vỏ xe nhưng vẫn cố vác xe chạy về đích hay cảnh người dân lấy xô hất nước, dùng vòi xịt vào vận động viên cho các anh mát vẫn còn in đậm trong ký ức nhiều người. 

Thời đó làm gì có điện thoại di động để liên lạc nắm tin tức diễn biến thi đấu của từng tốp vận động viên. Bộ đàm cũng là một xa xỉ phẩm. Đường đua thì nhiều ổ gà lồi lõm. Vòng đua Hồ Xuân Hương - Đà Lạt ngày xưa có cây cầu sắt nhỏ và trơn trượt, trước khi thi đấu thì trời mưa tầm tã nên Ban Điều hành phải cho lót bao bố trên cầu nhằm tránh những sự cố phát sinh. Để phát sóng kịp thời cho khán giả, chương trình được gửi về Đài qua đường truyền cáp quang. Các anh chị phải khiêng máy đến bưu điện của địa phương để phát băng truyền tín hiệu. Lúc đó cơ sở vật chất còn thiếu thốn, kinh phí hạn hẹp nên chỗ ở của đoàn đua cũng rất dã chiến, có những lúc phải ở nhờ trong trường học (Phan Rang). Đôi khi nam và nữ còn phải ở chung rất bất tiện. Buổi tối, chị nữ nào muốn đi ra ngoài phải bước qua nệm mấy anh nam. Mấy anh không ngủ được la í ới. Rồi để việc thu âm không bị lẫn tiếng động ồn ào, anh Hải và chị Mai (Quay phim và Biên tập) phải chui vào nhà vệ sinh đóng cửa lại để thu cho rõ. Ngày đó cáp quang chỉ có ở Quốc lộ 1 nên chặng lên Đà Lạt biên tập viên Tuấn Lâm phải biên tập rất nhanh, đến 4 giờ chiều là giao băng cho 2 anh tài xế thay nhau lái về Cà Ná để đưa chương trình qua cáp quang về Đài, xong quay lại Đà Lạt là 12 giờ đêm. Chặng Đà Lạt về TP HCM cũng phải biên tập xong sớm để một anh lái mô tô phi như bay thật nhanh về Đài giao băng cho kịp tối phát sóng. Vất vả như vậy nhưng ai cũng mong muốn được đi cùng đoàn đua, được đóng góp sức mình vào công việc chung.

Lực lượng tham gia sản xuất chương trình trên đường đua

Cuộc đua đã 2 lần được tổ chức qua cả Lào (2006) và Campuchia (2007). Kỷ lục đáng nhớ nhất được xác lập vào năm 2018. Đó là cuộc đua xuyên Việt “Non sông liền một dải”, từ Lạng Sơn đến mũi Cà Mau, có 30 chặng đua với tổng chiều dài là 3.267 km, ghi dấu ấn trong lịch sử xe đạp đường trường thế giới. Cuộc đua này cũng ghi nhận thành công đầu tiên áp dụng công nghệ cho truyền hình khi HTV tường thuật trực tiếp đầy đủ, trọn vẹn 1 chặng đua đường trường phục vụ khán giả hâm mộ. Đến năm 2021, do ảnh hưởng của dịch COVID, cuộc đua đã phải dời ngày khởi hành nhiều lần, gây khó khăn không ít cho công tác tổ chức nhưng cuối cùng vẫn được tiến hành, không gián đoạn năm nào. Năm 2023, cuộc đua mở rộng lộ trình đến các tỉnh miền Tây Nam Bộ và Tây Ninh trước khi tiến về TP.HCM vào đúng trưa ngày 30/4.

Năm 2023 đánh dấu sự trở lại miền Tây sông nước của đoàn đua

(Còn tiếp)