Đường Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh có chiều dài lên đến 3.000 km, là con đường được thế giới mệnh danh là "trận đồ bát quái xuyên rừng rậm", được hình thành trong cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước.
Nghĩa trang liệt sĩ Trường Sơn nhìn từ trên cao
Tháng 5 năm 1959, để chi viện cho chiến trường miền Nam, Thường trực Tổng Quân ủy Trung ương chính thức giao nhiệm vụ cho "Đoàn công tác quân sự đặc biệt" mở đường Trường Sơn. Tháng và năm ra đời trở thành tên gọi của Đoàn – Đoàn 559.
Tướng Đồng Sĩ Nguyên - Tư lệnh Bộ đội Trường Sơn (người xem ống nhòm) trên đường Hồ Chí Minh
Với tinh thần nhanh chóng và bí mật, Đoàn 559 lúc bấy giờ gồm 440 người dưới sự chỉ huy của thượng tá Võ Bẩm đã khẩn trương xuyên rừng rậm Trường Sơn khảo sát mở đường. Đoàn quyết định chọn Khe Hó làm điểm xuất phát cho tuyến giao liên vận tải quân sự. Ngày 13/8/1959, những chuyến vũ khí, quân nhu đầu tiên được chuyển vào Nam của Đoàn 559 chính thức vượt Trường Sơn an toàn.
Bộ đội Trường Sơn đi mở đường
Năm 1961, một tướng Mỹ trong báo cáo gửi Tổng thống Kennedy đã gọi tuyến đường dọc dãy Trường Sơn mà họ vừa phát hiện là “Ho Chi Minh trail” (tức Đường mòn Hồ Chí Minh). Trong nhiều năm sau đó, đường Hồ Chí Minh trở thành nơi thử nghiệm những vũ khí có sức hủy diệt kinh khủng nhất, kể cả bom napalm. Sự tàn phá của nó gây ám ảnh đến mức năm 1980, Liên Hợp quốc thông qua Công ước cấm hoàn toàn việc sử dụng bom napalm. Nhưng, dù Mỹ dành hơn phân nửa số máy bay của không quân vào việc bỏ bom con đường mòn này, nó vẫn thông suốt và thậm chí còn mở rộng thành một mạng lưới giao thông hàng vạn cây số, đủ để đưa đại quân tiến vào Sài Gòn.
Đường Hồ Chí Minh xưa
Trong suốt 6.000 ngày đêm khai sơn phá thạch, mở ra con đường huyền thoại và giữ cho nó thông suốt đến hết cuộc chiến, đã có 33,000 cán bộ chiến sĩ ngã xuống. Hai phần ba trong số ấy không tìm được hài cốt vì thân xác đã tan biến trong những trận mưa bom, hoặc bị mưa lũ xóa sạch dấu vết nơi chôn cất. Đến hôm nay, bao câu chuyện về con đường ấy vẫn là một huyền thoại trong ký ức nhiều thế hệ...
Thiếu tướng Phan Khắc Hy – nguyên Phó Tư lệnh Bộ đội Trường Sơn
Từ năm 2000, đường Hồ Chí Minh được nâng cấp, mở rộng thành một trong bốn con đường huyết mạch nối các tỉnh Tây Nguyên với nhau, nối Tây Nguyên với Bắc Trung Bộ và Đông Nam Bộ. Đường Hồ Chí Minh đã có dự án mở rộng kéo dài từ Nam ra Bắc suốt hơn 3,000 km. Khi hoàn thành, con đường biểu tượng lịch sử ấy không chỉ nối hai đầu đất nước mà còn nối quá khứ hào hùng với tương lai phồn thịnh.
Đường Hồ Chí Minh nhìn từ trên cao
Nhân kỉ niệm 60 năm Ngày mở đường Hồ Chí Minh – Ngày truyền thống Bộ đội Trường Sơn (19/05/1959 – 19/05/2019), Đài Truyền Hình Thành phố Hồ Chí Minh phát sóng bộ phim tài liệu 60 năm đường Trường Sơn huyền thoại, thời lượng 40 phút do TFS sản xuất, để những người cựu binh của chiến trường gian khổ năm xưa ôn lại kie niệm hào hùng, nhiệt huyết của một thời tuổi trẻ... và để nhắc nhớ thế hệ hôm nay về kì tích một con đường – một hệ thống giao thông vĩ đại của dân tộc.
Đón xem phim tài liệu “60 năm đường Trường Sơn huyền thoại” phát sóng lúc 8g ngày 30/5 và 31/5 trên kênh HTV9.
Thùy Trang