“Black Swan”: Huyền thoại hoàn mỹ đến đau thương của thiên nga đen

Nhân vật trung tâm trong Thiên nga đen là Nina (Natalie Portman), một nữ vũ công triển vọng, tài năng của New York, Mỹ. Mơ ước lớn nhất trong đời cô là được hóa thân thành Swan Queen trong vở nhạc kịch Hồ thiên nga. Cơ hội đến với Nina khi giám đốc nhà hát quyết định tìm một gương mặt mới cho vở ballet này. Tuy nhiên, cô gái được lựa chọn phải có khả năng thể hiện được cả hai hình ảnh với hai nhân cách đối lập - Thiên nga trắng mong manh, thánh thiện và Thiên nga đen cám dỗ, xảo quyệt. 

Nina là lựa chọn hoàn hảo cho thiên nga trắng nhưng giám đốc nhà hát lại tỏ ra phân vân khi cô chưa lột tả được hình ảnh tăm tối của thiên nga đen. Cùng lúc đó, Lily - một vũ công trẻ tới từ San Francisco và có lối sống đầy phóng túng, hoang dã xuất hiện.

Natalie Portman trong vai vũ công Nina

Tình bạn ban đầu giữa hai cô gái trẻ bắt đầu nhuốm màu sắc toan tính, tranh đấu. Một cuộc cạnh tranh ngầm bắt đầu diễn ra giữa Nina và Lily. Ở Nina có sự chuyên nghiệp, cẩn trọng và chính xác trong từng động tác, thêm vào đó là vẻ đẹp trong sáng, ngây thơ. Nhưng cô chưa có được sự trải nghiệm, sự nóng bỏng, phiêu linh như Lily. 

Nina cảm thấy bất an và bắt đầu gặp hàng loạt ảo giác kỳ lạ. Dường như Lily đang cố gắng đánh cắp vai diễn của cô, bất chấp mọi thủ đoạn. Những nỗi sợ hãi dần xâm chiếm tâm hồn Nina, tạo nên các mối xung đột dữ dội trong suy nghĩ của cô gái trẻ. Nina hoang mang và không còn nhận ra đối thủ thực sự của mình là ai. 

Đối lập với Nina Sayers là Lily do Mila Kunis thủ vai. Lily sở hữu một sự quyến rũ, từng trải mà Nina không bao giờ có. Lily biết rõ bản thân cô muốn gì và thay vì giành vai với Nina, chính Lily là người có thể khơi dậy bản năng của cô bạn đồng nghiệp cứng nhắc.

Không ai khác, Lily thật sự là "thiên nga đen" trong cuộc đời của Nina. Lily giống như một phiên bản mà Nina khao khát trở thành nhưng chẳng bao giờ chạm tới, và tự lúc nào, ảo giác mặt tối của Nina chính là Lily và ngược lại. 

Lily do Mila Kunis thủ vai mới thật sự là "thiên nga đen" trong cuộc đời của Nina

Ngoài Lily, những nhân vật khác cũng ít nhiều tác động lên cuộc đời hoặc trong thời điểm diễn tập của Nina. Nổi bật không kém là người mẹ của Nina. Ai ngờ một vũ công về hưu lại chi phối Nina nhiều như thế. Dẫu biết mẹ quan tâm con, nhưng hành động bảo bọc thái quá đến mức kiểm soát như bà chẳng trách sao con người Nina khô cằn đến thế. Bên cạnh đó là đạo diễn vở kịch Thomas The Gentleman, người luôn cho Nina một cơ hội nhưng thúc ép cô đến bờ vực của giới hạn và tác động cô. 

Nếu trong vở kịch nàng thiên nga bị phù thuỷ biến đổi thì chính Thomas là người đẩy Nina trở thành chính nhân vật mà cô diễn. Tuy chỉ xuất hiện vài phút ngắn ngủi nhưng nàng thiên nga hết thời Dying Swan cũng ít nhiều tạo áp lực cho Nina. Hình mẫu ngôi sao sân khấu quyền lực của Dying Swan như mục tiêu của đời Nina, nhưng cũng là ác mộng của chính cô vì đến lúc nào đó hết thời, khán giả sẽ quên mất người diễn viên đó đã từng xuất sắc thế nào.

Thiên nga đen được mở đầu bằng hình ảnh một cô gái trẻ đang thực hiện những động tác múa ballet đầy uyển chuyển trong một khung cảnh tăm tối, lạnh lẽo. Trong tiếng nhạc réo rắt như vang vọng lại từ một nơi xa, cô gái ấy thả hồn mình theo từng âm nốt. Đó chính là Nina và giấc mơ của cô. 

Cả bộ phim là cuộc hành trình hoàn thiện, trải nghiệm hình ảnh Thiên nga đen, nhưng vẫn giữ được bản chất Thiên nga trắng của Nina, từ nụ cười hạnh phúc khi nhận được vai diễn, những giọt nước mắt trong quá trình khổ luyện tới khi hai phẩm chất xung đột nhau.

Để đạt tới đỉnh cao mơ ước, Nina phải trả một cái giá rất đắt

Khi theo dõi bộ phim, khán giả sẽ thấy rằng đạo diễn và các nhà biên kịch đã làm yếu đi tất cả các cốt truyện phụ, các tuyến nhân vật khác và chỉ tập trung khai thác chiều sâu tâm lý cũng như những trải nghiệm đầy đau đớn của Nina. Ban đầu, Nina là một cô gái thánh thiện, trong sáng, là nàng công chúa mong manh được lưu giữ trong chiếc lồng kính, không chút vẩn đục bởi cuộc sống xã hội bên ngoài. 

Thế nhưng, nếu muốn toả sáng và để lại dấu ấn cho đời thì vai thiên nga trắng vẫn chưa đủ, Nina cần diễn được vai thiên nga đen – người chị em song sinh đầy dục vọng, đối lập hoàn toàn với thiên nga trắng và bản thân cô. 

Chính vì thế, Nina cần phải bức phá, hoàn toàn lột xác, rủ bỏ nét ngây thơ non nớt mà hoá thân thành nàng Swan Queen một cách trọn vẹn. Thay vì trình diễn kỹ thuật hoàn hảo đến cứng nhắc, Nina phải học cách đẩy cảm xúc, mặt tối của bản thân nhiều hơn. Với người con gái suốt ngày được mẹ che chở như Nina, thật khó khăn cho cô khi phải một bước biến đổi thành một con người khác. 

 Những chiếc gương mang đầy tính ẩn dụ xuyên suốt bộ phim

Thiên nga đen còn sử dụng rất nhiều hình ảnh mang tính ẩn dụ, đặc biệt nhất là chiếc gương. Người ta thường nói rằng những tấm gương thường phản ánh chân thực nhất vẻ bề ngoài, hay nói cách khác là bóc trần sự thật. Đối với một người vũ công ballet thì gương là một vật không thể thiếu trong đời sống hàng ngày. 

"Trong thế giới của ballet, gương có ở khắp nơi. Các vũ công luôn phải quan sát chính mình, mối quan hệ giữa họ và cái tôi trong gương đóng vai trò rất lớn trong việc định nghĩa bản thân. Mọi nhà làm phim đều thích khai thác về gương, nhưng tôi muốn nâng nó lên một tầm cao mới", đạo diễn Darren Aronofsky cho biết.

Bộ phim “Thiên nga đen” (Black Swan) được phát sóng vào lúc 3g00 thứ Năm (20/2/2019) trên kênh HBO thuộc hệ thống HTVC. Mời bạn đọc đón xem và theo dõi.