Rong suốt sự nghiệp sáng tác, nhạc sĩ Đỗ Nhuận đã cho ra đời gần 100 tác phẩm thuộc các thể loại: ca khúc, nhạc kịch, nhạc khí, kịch múa rối, nhạc nền cho phim… Ông được xem là một trong những cánh chim đầu đàn của nền tân nhạc Việt Nam.
Nhạc sĩ Đỗ Nhuận
Đỗ Nhuận là một trong những nhạc sĩ gạo cội của nền tân nhạc Việt Nam. Ông sinh năm 1922 tại Hải Dương, lớn lên tại Hải Phòng. Sáng tác đầu tay được ông viết năm 17 tuổi có tên là "Trưng Vương".
Trong suốt sự nghiệp sáng tác, ông đã cho ra đời gần 100 tác phẩm thuộc các thể loại: ca khúc, nhạc kịch, nhạc khí, kịch múa rối, nhạc nền cho phim… Ông là Tổng thư ký đầu tiên của Hội nhạc sĩ Việt Nam, là một trong những nhạc sĩ tiên phong của âm nhạc cách mạng.
Đỗ Nhuận cũng là nhạc sĩ Việt Nam đầu tiên viết opera với vở "Cô Sao", cũng là tác giả của bản "Du kích sông Thao" nổi tiếng. 69 năm cống hiến cho nền âm nhạc Việt Nam, nhạc sĩ Đỗ Nhuận đã nhận được giải thưởng Hồ Chí Minh cùng rất nhiều huân chương cao quý khác.
Trong số phát sóng lúc 15g20 ngày 4/7 trên HTV9, chương trình giới thiệu lại những ca khúc vừa mang phong cách âm nhạc độc đáo, vừa đậm tính dân tộc truyền thống của nhạc sĩ Đỗ Nhuận, với Trường ca Du kích sông Thao, Đoàn Lữ Nhạc, Việt Nam quê hương tôi... được trình bày bởi các ca sĩ: Huỳnh Lợi, Đào Mác, Thùy Trinh, Lê Thu Hiền.
Ca sĩ Huỳnh Lợi và Trường ca “Du kích sông Thao”
Nhắc đến nhạc sĩ Đỗ Nhuận là nhắc đến kho tàng âm nhạc có giá trị, là cây đại thụ của nền âm nhạc nước nhà. Ông là nhạc sĩ cách mạng đầu tiên của tân nhạc Việt Nam, ông mang âm hưởng dân tộc vào nhạc cách mạng rất tinh tế, đóng góp của ông cùng một số nhạc sĩ khác lúc bấy giờ là thổi bùng ngọn lửa sáng tạo làm nên một nền âm nhạc kháng chiến khiến thế giới ngưỡng mộ.
Trong lịch sử chiến tranh Việt Nam, chắc hẳn không ai không nhớ Chiến thắng Việt Bắc lẫy lừng Thu - Đông 1947. Ngày đó, cuộc Kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp trở lại xâm lược nước ta diễn ra gần mười tháng và chúng ta đã đi đến thắng lợi.
Từ chiến thắng vinh quang này, ông đã cảm hứng viết nên ca khúc “Du kích sông Thao” êm đềm và hùng tráng. Ca khúc phác thảo một vùng Chiến khu gan góc, anh hùng, nóng bỏng đạn bom và đầy thơ mộng: “Hồng Hà mênh mông trôi cát tới chân làng quê. Cuối sông, chiều bến ai về có thấy, ngàn gió xanh rì bát ngát đồng mía ven bờ đê...”.
Cứ thế, bản nhạc và ca từ đã vẽ nên một bức tranh về làng quê sông Thao sóng đỏ, trữ tình, đầy chiến công hào hùng với ý chí sông Thao bất tử: “Hồng Hà trôi xuôi, đưa xác quân thù về khơi. Cuối sông, chờ đón Cha già, có những chàng áo nâu thề, mai đây cùng sóng đưa ngày về…”.
Đến nay, "Du kích sông Thao" đã đi qua 73 năm, nhưng mỗi khi bản nhạc nổi lên lòng người lại như sôi lên tiếng gọi: “Hồng Hà ơi! Ta nhớ mùa Thu xưa, quân về như sóng cờ lên, khi quân về Thủ đô...". Hãy đến với chương trình để thêm cảm nhận về sự hào hùng, oanh liệt, thắm tình đó của "Du kích sông Thao".
Ca sĩ Huỳnh Lợi sẽ khắc họa về một sông Thao bất tử trong Trường ca “Du kích sông Thao”
Ca sĩ Đào Mác với “Đoàn Lữ Nhạc”
Đào Mác đã từng có duyên thể hiện một số tác phẩm của nhạc sĩ Đỗ Nhuận, như: Áo mùa đông, Hành quân xa, Du kích sông Thao, Việt Nam quê hương tôi... Ông có nhiều tác phẩm lớn đóng góp cho nền nghệ thuật của đất nước. Âm nhạc của ông vô cùng rộng, mang nhiều ý nghĩa lớn lao, trong đó có vở nhạc kịch "Cô Sao" đánh dấu sự mở đầu cho nền nhạc kịch Việt Nam.
Đây là lần đầu tiên Đào Mác hát tác phẩm "Đoàn Lữ Nhạc". Đào Mác rất vui khi được chương trình “Dấu ấn thời gian” mời thể hiện một tác phẩm rất nổi tiếng và đã được rất nhiều các nghệ sĩ tiền bối thể hiện.
"Đoàn Lữ Nhạc" được nhạc sĩ Đỗ Nhuận viết theo hơi hướng Pop rock với tiết điệu Pasodoble. Khi thể hiện tác phẩm này, Đào Mác vẫn giữ tinh thần khoẻ, nhấn trong âm nhạc, bên cạnh đó Đào Mác còn khai thác thêm lối xử lý to nhỏ hoặc cao trào đẩy rõ hơn để làm rõ sắc thái, hy vọng sẽ tinh tế hơn theo lối xử lý mới của thời bây giờ. Thông qua ca khúc này, Đào Mác mong muốn khán giả sẽ đón nhận tác phẩm theo một hơi hướng mới của những lứa nghệ sĩ trẻ thể hiện.
Ca sĩ Đào Mác sẽ thể hiện niềm tự hào về “Đoàn Lữ Nhạc”
Ca sĩ Thùy Trinh với “Việt Nam quê hương tôi"
Thùy Trinh rất yêu thích những ca khúc của nhạc sĩ Đỗ Nhuận. Trước đây Trinh từng hát một số bài của ông, như: Trông cây lại nhớ Người, Áo mùa đông, Du kích sông Thao. Âm nhạc của nhạc sĩ Đỗ Nhuận đã gắn bó và rất gần gũi với người Việt Nam nhất là với những người yêu dòng nhạc truyền thống cách mạng thể hiện là cho đến bây giờ những bài hát của tác giả vẫn luôn đi cùng năm tháng.
"Việt Nam quê hương tôi" – một trong những ca khúc nổi tiếng nhất của nhạc sĩ Đỗ Nhuận mà Trinh rất yêu thích và cũng gắn liền với rất nhiều kỷ niệm đẹp của mình. Trong thời gian công tác tại Đoàn Văn công Quân khu 7, Trinh đã từng diễn ca khúc này rất nhiều lần và luôn nhận được sự yêu mến của đông đảo khán giả trong và ngoài nước. Mỗi khi cất lên tiếng hát, Trinh thấy đó như một lời giới thiệu đầy tự hào, chân thực và bình dị về đất nước Việt Nam với bạn bè quốc tế cũng như là sự mời chào thân thiện các du khách nước bạn.
“Việt Nam quê hương tôi” với giai điệu đẹp, lời ca hay, tất cả hiện lên như một bức tranh, một hình ảnh rất đẹp của Việt Nam được trải dài về các miền của Tổ quốc nhưng vẫn rất gần gũi, thân thương…
Trong ca khúc, Trinh đặc biệt ấn tượng với từ “Mùa xuân” – mùa mang tới nguồn sống sục sôi, đồng lúa xanh rờn, mía ngọt chè xanh bông trắng lưng đồi – những hình ảnh đối lập hoàn toàn với hoàn cảnh sáng tác lúc bấy giờ là những ngày mùa thu đầy khói lửa của năm 1968.
Thông qua ca khúc, một mặt Trinh mong rằng có thể truyền tải và tạo cảm hứng cho người nghe với tinh thần yêu nước, niềm tự hào về dân tộc mình, đất nước Việt Nam mình, mặt khác cũng mong tất cả mọi người nhất là các bạn trẻ sẽ luôn yêu quý những ca khúc truyền thống cách mạng nhiều hơn nữa, để dòng nhạc này nói chung và ca khúc này nói riêng sẽ còn sống mãi, phát triển mạnh mẽ hơn để góp phần mang đến những giá trị tốt đẹp hơn cho cuộc sống.
Ca sĩ Thùy Trinh hạnh phúc trong lời giới thiệu, mời gọi khách ngàn phương đến thăm quê hương đất nước Việt Nam với vô vàn cảnh đẹp, thanh bình, con người hiền hòa, mến khách...
Ngọc Hương