Nghệ sĩ cải lương Linh Tâm là người gắn liền với những vai “kép độc”. Anh nói, không có cải lương thì không có Linh Tâm của ngày hôm nay. Vì vậy, nghệ sĩ luôn muốn truyền lại kinh nghiệm cho thế hệ sau để phát triển bộ môn cải lương.
Nghệ sĩ Linh Tâm “chuyên trị” những vai phản diện trên sân khấu cải lương
Gắn liền với vai “kép độc”
Nghệ sĩ Linh Tâm sinh ra và lớn lên trong lời ru tiếng hát của mẹ. Anh nói, những giai điệu đó đã ngấm sâu vào tâm trí của mình từ nhỏ nên khi nói rành là biết ca vọng cổ. Qua quá trình rèn luyện cùng sự chỉ dẫn của những người thầy trong nghề, nghệ sĩ Linh Tâm đã tạo dựng được tên tuổi trong làng cải lương.
Ít ai biết được nghệ danh Linh Tâm được ghép từ tên của một nhân vật khá đặc biệt. Anh bật mí: “Ngày xưa tôi đi hát lấy tên là Phương Tâm. Trong quá trình này, tôi được má Trương Ánh Loan là một cây đa cây đề ở làng cải lương - nhận làm con nuôi. Anh Vũ Linh cũng là con nuôi của má nên đã nhận tôi làm em nuôi. Sau này tôi lấy tên của anh ấy để thay thế cho từ Phương, nghệ danh Linh Tâm ra đời từ đó”.
Bước vào con đường cải lương, người đồng hành cùng nghệ sĩ Linh Tâm chính là NSƯT Vũ Linh. Mỗi lần “anh nuôi” Vũ Linh biểu diễn, Linh Tâm luôn chăm chú theo dõi để học nghề. Sau nhiều năm cố gắng, nghệ sĩ Linh Tâm cũng đã được khán giả công nhận.
Sau nhiều nỗ lực và cố gắng, anh đã ghi dấu ấn trong lòng khán giả
Ngày trước, nghệ sĩ Linh Tâm gắn tên tuổi của mình với những vai “kép độc”. Anh nói vui: “Tôi không biết nhân vật của mình có “độc” không mà khi ra đường mọi người hay nói: “Ông Linh Tâm kìa, chuyên “lấy vợ” của Vũ Linh, Kim Tử Long. Họ nói riết trở thành thương hiệu. Mỗi lần tôi ra biểu diễn, khán giả lại nói ông này chuyên lấy vợ người khác, hát gì hát hoài vậy. Thật sự tôi không biết đó là ác cảm hay do vai diễn quá ấn tượng. Có lúc tôi đóng vai hiền, người xem lại nói thế nào chút nữa cũng ác. Theo dõi hết vỡ diễn để xem tôi ác ra sao thì thấy vẫn hiền, khán giả có chút hụt hẫng. Vì vậy, nhiều khi tôi sợ không dám hát luôn”.
Nếu quay lại những ngày đầu làm nghệ thuật, liệu nghệ sĩ Linh Tâm có muốn hóa thân vào tuyến phản diện? Anh bộc bạch, không ai muốn làm nghệ thuật mà bị người hâm mộ chán ghét. Nhưng trong một vở diễn, bao giờ cũng có người tốt - kẻ xấu mới tạo nên câu chuyện hấp dẫn. Anh nói, tuyến chính diện đã “dành riêng” cho hai nghệ sĩ Vũ Linh, Kim Tử Long, nên bản thân thường “chuyên trị” vai ác. Với nỗ lực, cố gắng hoàn thiện kỹ năng hát và biểu diễn, những vai diễn của nghệ sĩ Linh Tâm luôn để lại ấn tượng trong lòng những ai yêu bộ môn cải lương.
30 năm làm nghề, nghệ sĩ Linh Tâm vẫn theo đuổi con đường mình đã chọn. Không phải anh muốn “đóng khung” vai diễn mà bản thân chỉ mong khẳng định với mọi người rằng mình có thể lột tả nhiều tâm trạng, cảm xúc khác nhau của nhân vật. Và anh cũng thích những vai “kép độc” như thế.
“Không có cải lương thì không có tôi hôm nay”
Nhắc lại hời hoàng kim của cải lương, nghệ sĩ Linh Tâm cho biết, 80% nghệ sĩ xuất thân từ các đoàn ở tỉnh. Ngày đó, đoàn cải lương của anh đi đến đâu khán giả đều đến xem rất đông. Có những tỉnh lần đầu tiên đoàn đến biểu diễn, tưởng chừng không ai đến theo dõi, nhưng đến giờ mở màn, mọi người mặc đồ đẹp kéo đến đông như “trẩy hội”. Thời điểm này, nghệ sĩ rất nhiều nên tự mỗi người phải cố gắng, rèn luyện nếu không sẽ bị đào thải.
Nghệ sĩ Linh Tâm cho biết, ngày trước bản thân không rèn luyện, làm mới mình sẽ dễ bị lãng quên
Ngày trước, để có một vai diễn trên sân khấu ngày trước là điều không phải dễ dàng nên dẫn đến cạnh tranh. Anh chia sẻ: “Lúc đó, nghệ sĩ nào muốn lương cao thì phải ca hơi dài. Hát được bao nhiêu chữ thì đếm bấy nhiêu để trả tiền. Vì vậy, để luyện tập được cột hơi dài, nghệ sĩ không dám ăn uống để tập nín hơi. Nhiều nghệ sĩ luyện đến mức họ đốt cây nến để trước mặt rồi tập nín thở thật sâu làm sao ngọn lửa đứng yên, không dao động. Những người đi tiên phong như anh Châu Thanh, anh Minh Vương, Phượng Hằng, Cẩm Tiên… đã tập luyện rất cực. Có nhiều người tập trung hát đến nỗi ngất ngay trên sân khấu.
Ngoài ra, khi nghệ sĩ đầu quân vào một đoàn hát thường nhận được câu hỏi “anh, chị có bao nhiêu bộ đồ”. Ngày đó, tiền mua một bộ trang phục biểu diễn phải mất cả chỉ vàng, mà kiếm được số tiền đó thì phải hát rất nhiều. Cho nên, nghệ sĩ rất lung linh trên sân khấu nhưng thật sự họ không có tiền vì có bao nhiêu đều đầu tư vào trang phục”.
Anh nói, không có cải lương thì không có Linh Tâm hôm nay
Sở hữu “gia tài khủng” vở diễn cải lương, nhưng với nghệ sĩ Linh Tâm, Dương Thúy Kiều vẫn là tác phẩm mà anh nhớ nhất. Trong vở diễn này, anh đảm nhận cả ba nhân vật Thúc Sinh, Kim Trọng, Từ Hải. Ngoài ra, vở diễn như Tình yêu và nước mắt của nghệ sĩ Linh Tâm cũng được rất nhiều khán giả yêu cải lương đón nhận.
“Tôi và Cẩm Thu ở tỉnh nên khi lên Sài Gòn hát vở diễn này, mọi người rất thích hai nhân vật của chúng tôi. Khán giả còn nói tôi và Cẩm Thu xứng đôi quá, mong chúng tôi cưới nhau, nhưng họ quên cả hai đã là vợ chồng. Đây cũng là kỷ niệm khó quên, còn Tình yêu và nước mắt cũng là vở diễn mà tôi thích”, nghệ sĩ Linh Tâm kể.
Nhiều người cho rằng, ngoài đời là vợ chồng khi kết đôi trên sân khấu sẽ dễ mang lại cảm giác nhàm chán. Vì thế, nghệ sĩ phải tìm cách thể hiện làm sao để người hâm mộ không thấy sự thân mật quá mức khiến họ nhận ra cả hai là vợ chồng. Anh nói: “Làm nghệ thuật phải có điểm dừng đúng lúc, và tôi đã làm được điều đó. Khi biểu diễn, tôi và Cẩm Thu hòa mình vào nhân vật, người xem cũng quên hẳn cả hai đã kết hôn, mà chỉ biết đó là hai nhân vật nên họ thấy xứng đôi và yêu mến”.
Nghệ sĩ Linh Tâm luôn muốn truyền lại nghề cho thế hệ sau
Khi thời hoàng kim cải lương đã qua, rạp hát dành cho nghệ sĩ thi thố ngày càng ít đi, sân khấu cũng không còn sáng đèn như trước, mọi người bắt đầu đi tỉnh biểu diễn nhiều hơn. Nghệ sĩ Linh Tâm nói nếu ai không đứng vững sẽ chán nản, bỏ nghề. Còn những người đã thành công, họ mang trong mình trách nhiệm làm thế nào để cải lương không bị lãng quên.
Sau bao năm làm nghề, tình yêu của nghệ sĩ Linh Tâm với cải lương vẫn như ngày đầu. Nếu không có cải lương sẽ không có Linh Tâm ngày hôm nay. Anh tâm niệm phải làm điều gì đó để bộ môn cải lương ngày càng hay hơn nên bản thân học được điều gì sẽ truyền lại tất cả cho thế hệ sau.
Mời quý vị đón xem chương trình “Ký ức Sài Gòn” được phát sóng vào lúc 10g Chủ Nhật hàng tuần trên kênh HTV7.
Ngọc Tú