Cuộc đời tác giả tiểu thuyết kỳ ảo đình đám nhất thế giới – J. R. R. Tolkien được tái hiện trên màn ảnh, trong bộ phim tiểu sử mang tên chính ông – "Tolkien".
Tài từ điển trai Nicholas Hoult đảm nhận vai cố nhà văn Tolkien trong bộ phim cùng tên
J. R. R. Tolkien - "Ông tổ" của thể loại truyện kỳ ảo
Nếu bạn là fan của thể loại sách - phim hoang đường kỳ ảo (high fantasy), gần như chắc chắn bạn đã nghe danh “ông tổ” của nó - John Ronald Reuel Tolkien (J. R. R. Tolkien). Ông sinh năm 1892 tại Anh và mất năm 1973. Tolkien chính là tác giả của Chúa tể những chiếc nhẫn (The Lord of the Rings) - lá cờ đầu cho hầu hết các tác phẩm thể loại kỳ ảo sau này.
Có lẽ fan hâm mộ sẽ có một chút choáng ngợp khi biết được rằng, cả một hệ thống thần thoại đồ sộ mà Chúa Nhẫn chỉ là một phần trong đó lại được tạo ra chỉ bởi một người: một con người Công giáo, một giáo sư ngữ văn, một con người có trí tưởng tượng tuyệt vời, một nhà văn nổi tiếng của nước Anh, một nhà thông thái, một hiệp sĩ được ban tước bởi Nữ hoàng Elizabeth II, và trên hết là một con người khát khao hòa bình.
Nhà văn J. R. R. Tolkien từng so sánh bản thân giống với nhân vật Faramir trong "Anh chàng Hobbit"
Người hâm mộ cho rằng, tính cách Tolkien có nhiều nét giống với người tộc Hobbit, trong hai tác phẩm nổi tiếng của mình là Anh chàng Hobbit và Chúa Nhẫn. Bản thân Tolkien cũng từng khẳng định rất nhiều điều trong một số lá thư được công bố sau này của ông.
Ngoài ra, những hình ảnh trong các tác phẩm của Tolkien có những sự liên hệ giữa cuộc đời của ông. Năm 1896, Tolkien theo mẹ dời đến Sarehole, rồi lại đến một ngôi làng ở WorcesterShire, rồi trở về Birmingham. Thời gian ở tu viện Birmingham, Tolkien sống dưới bóng của tòa tháp Perrott và tòa tháp Edgbaston, những nơi có lẽ đã ảnh hưởng nhiều đến hình ảnh những tòa tháp u tối trong các tác phẩm của ông.
Cuộc sống lúc sinh thời ảnh hưởng nhiều đến các tác phẩm của Tolkien
Ông thích khám phá chiếc cối xay bằng nước ở Sarehole, rừng Moseley Bog và các ngọn đồi Clent, Lickey và Malvern, những nơi sau này tạo cảm hứng cho ông sáng tạo nên khung cảnh trong Anh chàng Hobbit và Chúa Nhẫn.
Thêm vào đó, bà Mabel Tolkien, mẹ của nhà văn, đã dạy cho con của mình nhiều về thảo mộc, đánh thức trong ông niềm vui được nhìn ngắm và cảm nhận cây cối; đó cũng là một đặc tính của người Hobbit.
Năm 1914, nước Anh bị kéo vào thế chiến thứ nhất. Một năm sau đó, Tolkien nhập ngũ và bị “mắc kẹt” vào một cuộc sống mà ông không hề muốn: sợ hãi, chán chường, mệt mỏi trước những mâu thuẫn, xung đột giữa cái chết và sự sống, cái ác và cái thiện, nhưng vẫn phải bước tiếp vì một sứ mệnh thôi thúc.
Tolkien đã để lại một kho tàng giá trị trong văn học thần thoại
Một khi chiến tranh xảy đến, ngay cả những vùng đất yên ả nhất rồi cũng sẽ bị tàn phá. Một nỗi lo sợ rất thực tế của Tolkien và ông buộc phải lao vào cuộc chiến mà ông vốn sợ hãi và căm ghét, để có thể bảo vệ những thứ mình yêu thương. Đó cũng chính là động lực lớn nhất của những người hùng Hobbit trong các tác phẩm của ông.
Theo lời của Tolkien, ông vốn không thích ngụ ngôn bằng lịch sử, ông không thích sự “hàm ý” hay “ẩn ý”, mọi thứ cứ để tự nhiên như những câu chuyện được kể ra. Do đó, ông được xem như là một người kể chuyện vĩ đại, để lại cho những người của thế hệ sau một kho tàng giá trị trong văn học thần thoại và ảo tưởng hiện đại. Nhiều người cho rằng, khi đọc tác phẩm của Tolkien hãy tiếp nhận chúng một cách nhẹ nhàng, đơn giản và tự nhiên nhất.
Tạo ra một thế giới riêng trong các tác phẩm ấn tượng
Trước Tolkien, nhiều nhà văn cũng từng viết về những miền đất kỳ thú, đầy phép lạ trong tác phẩm của mình, tiêu biểu như Lewis Carroll với Alice ở Xứ Thần Tiên. Tuy nhiên, J. R. R. Tolkien đã tạo nên bước ngoặt trong thể loại này, bằng cách tạo ra một thế giới vô tiền khoáng hậu. Thế giới Trung Địa (Middle Earth) trong Chúa Nhẫn không phải được xây dựng qua loa, nhanh chóng như những tác phẩm kỳ ảo trước đó.
Ngược lại, Tolkien đã dùng trí tưởng tượng bao la để tạo nên một thế giới hoàn toàn giả tưởng nhưng lại cụ thể đến từng vùng miền, địa danh, sở hữu bề dày lịch sử không kém gì thế giới thực. Và trên hết, ông đã sáng tạo ra những sinh vật, giống loài hoang đường, vừa lấy cảm hứng từ thần thoại thế giới, nhưng cũng cho chúng những đặc trưng rất riêng như: Thần (Vala), Thiên Thần (Maia), Tiên (Elf), người lùn, người trần và người Hobbit.
Hệ thống các nhân vật trong thế giới Trung Địa do Tolkien sáng tạo
Tác phẩm của ông quy mô và ấn tượng đến mức từ “kỳ ảo” (fantasy) cũng không còn phù hợp. Và thế là một thể loại mới - “hoang đường kỳ ảo” (high fantasy) được sinh ra, mở đường cho tác giả giả cùng nhiều tác phẩm đình đám khác như: Biên niên sử Narnia (C. S. Lewis), Eragon - Cậu bé cưỡi rồng (Christopher Paolini) hay Trò chơi vương quyền (George R. R. Martin).
Sau khi J. R. R. Tolkien qua đời, con trai ông, Christopher Tolkien mới tập hợp những tư liệu phong phú vô tận của cha mình để xuất bản Huyền Sử Silmarillion - gồm những câu chuyện từ cổ chí kim của Trung Địa. Bộ ba tác phẩm này, cho tới nay vẫn được coi là kinh điển trong kho tàng văn học thế giới. Tới năm 2000, Chúa Nhẫn được chuyển thể thành phim, càng gây tiếng vang lớn khi làm nên dấu mốc vĩ đại trong lịch sử điện ảnh Hollywood.
Tác phẩm và cuộc đời lần lượt xuất hiện trên màn ảnh rộng
Với cuộc đời và tầm ảnh hưởng lớn lao như vậy, không chỉ các tác phẩm của Tolkien được chuyển thể thành phim, mà bản thân cuộc đời của chính ông cũng xuất hiện trên màn ảnh lớn.
Thời gian qua, hàng loạt phim tiểu sử về các nhà văn khác đã được ra mắt, như J.M. Barrie - tác giả của Peter Pan trong phim Đi tìm miền đất hứa (Finding Neverland), hoặc A. A. Milne - cha đẻ của chú gấu Winnie the Pooh trong Tạm biệt Christopher Robin (Goodbye Christopher Robin).
Tiếp nối phong trào này, Nhà văn Tolkien (Tolkien) sẽ tái diễn đầy đủ cuộc đời nhà văn kỳ ảo đình đám, với nam tài tử Nicholas Hoult thủ vai Tolkien, và Lily Colins trong vai vợ ông - bà Edith Bratt.
"Nhà văn Tolkien" kể về cuộc đời ông từ nhỏ đến lúc trở thành một huyền thoại
Nội dung phim là câu chuyện chân thật nhất về cuộc đời của cố nhà văn J.R.R. Tolkien. Trên con đường học vấn và hành trình đầu quân vào quân đội, Tolkien đã học được rất nhiều cái hay, cái đẹp về tình yêu, tình bạn để rồi ông sáng tác những bộ truyện để đời về vùng đất Trung Địa huyền ảo.
Nhà văn Tolkien thuộc thể loại tâm lý tiểu sử, được cặp đôi đạo diễn tên tuổi Dome Karukoski và Antti Lahtinen cùng nhau phối hợp sản xuất. Sau khi được phát hành vào mùa hè năm 2019, phim kịp thu về 20 triệu đô doanh thu phòng vé và nhận được nhiều phản hồi tích cực từ các nhà chuyên môn.
Đón xem bộ phim "Nhà văn Tolkien" (Tolkien) phát sóng lúc 11g20 ngày 26/8 trên kênh Fox Movies thuộc Hệ thống HTVC.
Kha Đồng