Phim tài liệu: Chiếc nón tai bèo

Bộ phim tài liệu "Chiếc nón tai bèo"

Bộ phim tài liệu "Chiếc nón tai bèo" (HTV9) mở đầu với lời tự sự: "Mỗi khi được ngắm nhìn cảnh tượng hay kỷ vật chiến tranh, lòng lại thấy bồi hồi, ký ức sâu thẳm mênh mông lập tức hiện về, trào dâng mạnh mẽ, huyền ảo thân thương và khốc liệt.

Cả một quá khứ gian lao, phong trần, kìm nén lòng hận thù rồi bùng lên như các cuộc đồng khởi, nổi dậy, tổng tấn công, chiếc nón kì diệu đã ra đời vào thời kỳ đầu của làn sóng bão táp cách mạng đó".

Từ đây, hình ảnh người phụ nữ, người lính và chiếc nón đã quyện vào nhau như nét đẹp thánh thiện trên mọi nẻo đường của thời chiến, dù bên bàn may, trên đường hành quân, trong chiến hào hay trong đoàn dân công hỏa tuyến. 
 nón 

Chiếc nón tai bèo trong trái tim những người con đất Việt

Một bức tranh tương phản tuyệt vời trong bản chất chiến tranh giữa chúng ta và kẻ địch! Không thể biết chính xác ai là người đưa ra ý tưởng đầu tiên về chiếc nón, nhưng dường như đã có sự mách bảo của tổ tiên rằng cần có thêm một bảo vật tương đồng với chiếc nón cối kì diệu trong thời chống Pháp để tạo nên bản song tấu anh hùng của thời đại.

Tên của chiếc nón cũng mang nhiều lý thú. Nó bắt nguồn từ hình ảnh những cánh đồng phẳng lỳ, dày đặc loài cây bèo xanh ngắt. Những cánh bèo rất giống chiếc nón giải phóng và thế là tên gọi nón tai bèo ra đời, góp phần hoàn chỉnh bộ trang phục của anh hùng giải phóng quân, một vẻ đẹp phảng phất nét lãng mạn, huyền bí, can trường, là nỗi khiếp sợ thường trực ám ảnh quân thù kể cả trong giấc ngủ.

Tính chất toàn dân trong chiếc nón tai bèo

Chiếc nón đã bước vào lịch sử chiến tranh chống Mỹ như một hiệp sĩ ngoan cường, có mặt trên mọi chiến trường trận địa, mọi đồng quê xóm làng, trở thành nỗi ám ảnh thiên la địa võng đối với quân thù. Cho tới tận bây giờ, chiếc nón vẫn luôn là niềm cảm hứng đủ sức lay động lòng người hôm nay và cả muôn đời sau. Sứ mệnh của chiếc nón được cuộc đời và lịch sử giao phó thật đáng trân trọng!

Đó không chỉ là một phần không thể tách rời của người lính cách mạng mà còn là biểu tượng bản chất nhân dân của quân đội ta - một hiện tượng hiếm có trong lịch sử các nhà nước và các cuộc chiến tranh.

Một nhà báo phương Tây từng viết, ở mặt trận Đường 9 - Nam Lào, bộ đội đội những chiếc mũ tai bèo mềm mại đè bẹp những chiếc mũ sắt của đội quân luôn dùng sắt thép để chiếm ưu thế trong chiến tranh, còn người lính Đường 9 thì ca hát "Đèo cao thì mặc đèo cao, pháo binh Đường 9 còn cao hơn đèo, đường dài hoa lá vẫy theo, ngẩng cao vành mũ tai bèo ta đi". 

Sự linh hoạt của chiếc nón tai bèo giúp bộ đội thích nghi mọi hoàn cảnh 

Chiếc nón thủy chung ngày đêm sát cánh bên các anh trên mọi nẻo đường gian lao nguy hiểm, mọi trận chiến ác liệt dày đặc đạn bom, chia sẻ đến cùng mọi niềm vui chiến thắng và cả những giây phút tột độ đau thương khi đồng đội hy sinh.

Biết bao người đã ngã xuống vì độc lập tự do, nhà thơ Lê Anh Xuân là một trong số đó. Anh ra đi ở tuổi thanh xuân và để lại một di sản thi ca mang dấu ấn của thời đại, trong đó, có những dòng thơ thấm đẫm khẩu khí của chủ nghĩa anh hùng.

"Anh ngã xuống đường băng Tân Sơn Nhứt. Nhưng Anh gượng đứng lên tì súng trên xác trực thăng. Và Anh chết trong khi đang đứng bắn. Máu Anh phun theo lửa đạn cầu vồng". Đất nước nghiêng mình trước hàng triệu hàng triệu anh linh bất tử, những tượng đài sống mãi với thời gian. 

Chiếc nón tai bèo đi vào đời sống tinh thần, văn hóa nghệ thuật

Đường đi của chiếc nón thật kì diệu, từ chiến trường ngập tràn binh lửa, ngang dọc Trường Sơn, bồng bềnh sông nước Cửu Long đến các đỉnh cao tượng đài vinh quang chiến thắng, và rồi giây phút trùng phùng hạnh phúc là đây, khoảnh khắc thiêng liêng và toại nguyện.

Trong không khí mừng ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, lòng người không khỏi xôn xao nhớ lại hình ảnh xa xưa, rất nên thơ về một thời chinh chiến, về những đoàn quân thấp thoáng trong đêm sao, hoặc thấp thoáng dưới Trăng vai ướt đẫm mồ hôi...

Suốt 30 năm Nam chinh Bắc chiến chống xâm lược, chỉ riêng chiếc nón trường chinh thôi đã ít nhất ba lần nối tiếp nhau ra đời, nón chào mào - chống Pháp, nón cối và nón tai bèo - chống Mỹ, góp phần tạo nên vẻ đẹp huy hoàng trong bức tranh toàn cảnh hoành tráng bảo vệ đất nước. 

Tuần sau, trên kênh HTV9, quý khán giả có thể tiếp tục đón xem những thước phim tư liệu quý khác trong các phim dưới đây.