“Tách biệt” (Split) : Lăng kính mới về bệnh đa nhân cách

“Split” xoay quanh Kevin - người đàn ông 23 nhân cách với tính cách, sở thích và giới tính hoàn toàn khác nhau

Kevin có tới 23 nhân cách với tính cách, sở thích và giới tính hoàn toàn khác nhau, hậu quả từ tuổi thơ bị ngược đãi. 23 nhân cách này có lúc mâu thuẫn gay gắt, có lúc lại bắt tay nhau trong việc kiểm soát Kevin, bao gồm một nhân cách đặc biệt nguy hiểm là Dennis, một người đàn ông có xu hướng bạo lực và bị chứng ám ảnh cưỡng chế. Kevin bắt cóc ba cô gái tuổi teen giữa ban ngày, tin rằng họ sẽ là cầu nối giúp hắn “thức tỉnh” nhân cách thứ 24 - Ác thú (The Beast). Bị nhốt trong căn hầm tối, cô độc và bất lực, ba thiếu nữ phải làm tìm cách sinh tồn trước gã đàn ông quái dị.

“Split” xây dựng kịch tính rất nhanh, khiến khán giả rùng mình chỉ sau năm phút mở màn. Hàng loạt tình tiết bất ngờ từ đó được vén mở xuyên suốt câu chuyện có kịch bản chặt chẽ. Kịch bản của “Split” lắt léo và mang kết cấu như một phim kinh dị về trừ tà. Thay vì tìm một bà đồng giúp đỡ (như trong Insidious, The Exorcist), nhóm nạn nhân trong phim được một nhà tâm lý học là Karen Fletcher (Betty Buckley) tìm cách cứu. Nhà tâm lý học là chỗ dựa tinh thần, đồng thời là người bảo hộ ngăn cản những nhân cách tà ác của Kevin trỗi dậy. Từ đây, câu chuyện đan cài những yếu tố phân tâm học và tâm linh.

Ở nửa sau, tác phẩm gây ngạc nhiên khi khai thác thành công nội tâm của nhân vật phản diện. Với người ngoài, Kevin chỉ là một kẻ bệnh hoạn, một cá nhân nguy hiểm đối với xã hội. Nhưng với hắn, mỗi nhân cách là một sự tiến hóa, là những người anh em được sinh ra trong tâm trí vào lúc khốn cùng nhất. Họ đùm bọc lẫn nhau như một gia đình, cùng sinh tồn trong thế giới xa lạ và thù địch. Chính sự phức tạp và lớp lang trong tâm lý của Kevin đã lôi cuốn người xem, vừa ghê sợ lại vừa cảm thông cho hắn.

Vai diễn kẻ đa nhân cách cũng chứng tỏ bản lĩnh của tài tử X-Men. Những ngày đầu nghiệp diễn, James McAvoy với đôi mắt xanh cùng vẻ ngoài thư sinh thường được chọn vào các vai điềm đạm, nhẹ nhàng như trong “Atonement”, “Becoming Jane”, “Penelope”… Vài năm trở lại đây, anh mạnh dạn thử sức với thể loại hành động và ly kỳ. Đến “Split”, McAvoy đã khiến người xem phải thán phục với sự đa dạng diễn xuất khi một mình thể hiện loạt cá tính khác biệt.

Vai diễn Kevin thể hiện tài diễn xuất đa dạng của tài tử X - Men James McAvoy

James McAvoy cho người xem thấy nhiều nhân cách khác nhau trong một con người mà rất ít khi thay đổi trang phục. Có lúc, anh hóa thành một gã Dennis lạnh lùng, hà khắc và luôn cau có. Có lúc, tài tử người Anh trở thành nàng Patricia điệu đà với lối nói chuyện nhỏ nhẹ và có phần khêu gợi. Ở nhiều phân đoạn, McAvoy thành công trong việc thuyết phục người xem rằng, anh thực sự đang diễn vai một phụ nữ. Đỉnh điểm là khi một kẻ trưởng thành như Kevin chuyển đổi tính cách thành một cậu bé chín tuổi, tên gọi Hedwig. Hedwig thích khoe mẽ, đồng thời cậu cũng cảm mến “chị gái” Casey.

Dù chỉ có 8/23 nhân cách thật sự xuất hiện nhưng James McAvoy đã có một màn trình diễn xuất sắc. Tất cả đều được James lột tả trọn vẹn. Khán giả sẽ vừa ngạc nhiên vừa rùng mình khi nam tài tử bảnh bao với nụ cười hiền lạnh này mới phút trước đang là gã Dennis chỉn chu cẩn thận từng li từng tí, ngoảnh mặt một cái đã biến thành một phụ nữ với tính cách nguy hiểm ẩn sâu bên trong vẻ ngoài yểu điệu, rồi khi trở thành cậu bé 8 tuổi từ ánh mắt đến nụ cười đều hết sức thơ ngây. Công bằng mà nói, Hollywood có thừa nam diễn viên đủ tài năng để diễn Kevin Wendell Crumb với 23 nhân cách nhưng chắc chắn, sẽ không ai có thể trở thành nhân vật này hợp hơn James McAvoy. 

“Split” có dàn nhân vật khá ít ỏi, tính cả diễn viên phụ đến không thể phụ hơn cũng chỉ lên tới con số gần ba mươi người. Có lẽ nhờ vậy mà những nhân vật phụ đều có đất diễn nhất định và những khoảnh khắc đắt giá để tỏa sáng. Nữ diễn viên trẻ Anya Taylor-Joy vào vai Casey Cooke – nhân vật thứ chính với nhiều bí ẩn, đối trọng với Kevin. 

Ban đầu, Casey là một cô gái khó hiểu với vẻ ngoài lạnh nhạt, thờ ơ và bình tĩnh đến kỳ lạ ngay cả trong cảnh bị bắt cóc. Dần dần, tính cách của Casey được lý giải thông qua những đoạn hồi tưởng trong phim. Được xem là ngôi sao đang lên của dòng phim kinh dị, cô bé sinh năm 1996 này đang có tiềm năng rất lớn với nhiều bộ phim thủ vai chính sắp ra rạp chiếu phim trong năm nay. Khuôn mặt đẹp ấn tượng cùng khả năng diễn xuất tốt giúp Anya trở thành đối thủ đáng gờm của các ngôi sao trẻ Hollywood. 

Bông hồng Anya Taylor-Joy cũng là một điểm nhấn của bộ phim

Hai cô gái còn lại là Jessica Sula vai Marcia và Haley Lu Richardson vai Claire tuy đất diễn không nhiều nhưng vẫn tạo được ấn tượng nhờ diễn xuất tốt cùng việc được ưu ái cho những khoảnh khắc đắt giá trên màn ảnh. Nhan sắc ngọt ngào của của Haley đôi lúc cũng làm lu mờ cô bạn thứ chính Anya Taylor-Joy. 

Diễn viên gạo cội Betty Buckley cũng giành được nhiều tình cảm của khán giả nhờ vai diễn bác sĩ Karen Fletcher khả kính. Vừa là một bác sĩ tâm lý và cũng là một người thân, bà cảm thông, che chở và đấu tranh cho quyền lợi của bệnh nhân. Bác sĩ là sợi dây mỏng manh níu giữ một Kevin 23 nhân cách khỏi nhân cách quỷ dữ số 24. Diễn xuất xuất sắc của Betty Buckley trong trường đoạn cuối phim cũng góp phần đẩy kịch tính phim lên đến đỉnh điểm. Không ngoa khi nói rằng, bác sĩ Karen là nhân vật được yêu mến nhất trong “Split”. 

Nữ diễn viên gạo cội Betty Buckley trong vai diễn bác sĩ Karen Fletcher

Quên đi những quả bom xịt đầu tư nhiều nhưng lãi chẳng bao nhiêu, tài năng của M. Night Shyamalan lần nữa được khẳng định với “Split”. Phim có bối cảnh hẹp với tầng hầm ẩm thấp, không tốn nhiều kinh phí. Các góc máy rất bình thường nhưng lại tạo cảm giác bí bách, khó chịu và gây sợ hãi cho người xem. “Split” không có những cảnh quá đẫm máu nhưng vẫn thành công hù dọa khán giả nhờ nhịp phim gay cấn và hồi hộp. Dựng phim mượt, không tạo cảm giác hụt hẫng và chỉn chu đến từng chi tiết nhỏ. 

Về mặt kịch bản, Split thu hút bởi lời thoại ngắn gọn nhưng cũng đầy ẩn ý, quá khứ hiện tại đan xen tạo nên một nút thắt tuyệt hảo trong phần cuối. Các tính tiết cũng biến đổi bất ngờ không đoán trước được. Bộ phim đào sâu về khía cạnh tâm lý và chỉ ra một cái nhìn mới về các bệnh nhân đa nhân cách. Đó là nhân vật bác sĩ Karen đã có những cố gắng không mệt mỏi trong việc chứng minh khả năng phi thường của các bệnh nhân, một Kevin quan niệm “chỉ cần tin là làm được” hay một Casey sẽ trở thành gì sau này. Ngoài ra, “Split” còn đề cập đến những vấn đề nóng hổi của thời đại, không chỉ trên thế giới mà còn ở Việt Nam như bạo lực trẻ em, ấu dâm…