Thành công của MV nhạc trẻ lấy cảm hứng từ văn học

Cảnh trong MV "Đây là một bài hát vui"

Từ lâu, lĩnh vực văn học (đặc biệt là tác phẩm thơ ca) đã trở thành nguồn chất liệu và cảm hứng phong phú cho âm nhạc, góp phần làm nên thành công cho nhiều ca khúc (phổ thơ) của các nhạc sĩ tên tuổi. Vài năm nay, có nhiều nhạc sĩ - ca sĩ của làng nhạc trẻ đã gặt hái được thành quả đáng kể nhờ MV lấy chất liệu và cảm hứng từ tác phẩm văn học nổi tiếng hay quen thuộc với đông đảo công chúng. Chẳng hạn như MV Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh của ca sĩ Ái Phương, trong đó, ca khúc được nhạc sĩ Châu Đăng Khoa sáng tác từ cảm hứng sau khi đọc cuốn Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. 

Lấy cảm hứng từ truyện cổ tích Tấm Cám, MV Bống bống bang bang của nhóm nhạc 365 đã từng cán mốc hơn 430 triệu lượt view (xem) trên YouTube sau ba năm phát hành. MV Bánh trôi nước của Hoàng Thùy Linh với ca khúc được nhạc sĩ Hồ Hoài Anh sáng tác dựa theo bốn câu thơ của thi sĩ Hồ Xuân Hương, đã thu hút được 1,7 triệu lượt người theo dõi trên mạng, chỉ sau một tuần ra mắt.

Cảnh trong MV "Sao em nỡ"

Năm ngoái, MV Để Mị nói cho mà nghe đã có một lượng “khổng lồ” các bản dance cover, các câu hát được viral rộng khắp trên các mạng xã hội và cán mốc 100 triệu lượt view sau 7 tháng ra mắt, đồng thời “rinh” về hàng loạt giải thưởng Mai Vàng, We Choice, Làn Sóng Xanh. Nội dung của MV kể về nhân vật Mị trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ của nhà văn Tô Hoài, và còn liên quan đến các nhân vật trong loạt tác phẩm văn học quen thuộc khác như: Vợ nhặt (Kim Lân), Chí Phèo và Lão Hạc (Nam Cao), Tắt đèn (Ngô Tất Tố), Số đỏ (Vũ Trọng Phụng). Thành công của Để Mị nói cho mà nghe đã tạo “cú hích” cho loạt MV lấy chất liệu và cảm hứng từ tác phẩm văn học khác ra đời, trở thành một “làn sóng” riêng của thị trường Vpop 2019.  

Đó là MV Hết thương cạn nhớ của ca sĩ Đức Phúc, lấy cảm hứng từ truyện ngắn Chí Phèo của nhà văn Nam Cao. MV Anh ơi ở lại của Chi Pu có nội dung dựa trên chuyện cổ tích Tấm Cám. MV Sao em nỡ của Jaykii lấy cảm hứng từ Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du. MV Mặt trăng của Bùi Lan Hương lấy cảm hứng từ chuyện tình yêu của Mị Châu - Trọng Thủy trong tác phẩm An Dương Vương và Mị Châu. MV Đây là một bài hát vui của Jun Phạm lấy cảm hứng từ trích đoạn Hạnh phúc của một tang gia trong tiểu thuyết Số đỏ của nhà văn Vũ Trọng Phụng… Các MV này đều gây “sốt” với số lượng người theo dõi lên tới vài chục triệu lượt xem – con số khá cao trong thị trường MV của làng nhạc trẻ Việt hiện nay.  

Điểm chung đáng kể là để tiếp cận được với đông đảo giới trẻ, các MV lấy chất liệu và cảm hứng từ tác phẩm văn học nổi tiếng, không đơn thuần cắt ghép hoặc bê nguyên xi, mà mang đến cho chúng một không khí mới của thời đại hôm nay. Chẳng hạn như Mị trong tác phẩm văn học là một cô gái lam lũ phải chịu sự khắc nghiệt của gia đình nhà chồng, trong khi tuổi đời còn xuân xanh ở vùng đất Tây Bắc. Còn trong MV Để Mị nói cho mà nghe thì Mị là một cô gái vô cùng yêu đời, mạnh mẽ, tự do và không bị trói buộc bởi những luật lệ hà khắc…

Cảnh trong MV "Để Mị nói cho mà nghe"

Ở MV Hết thương cạn nhớ, vẫn là nhân vật Chí Phèo xuất hiện với những vết sẹo sâu trên gương mặt – hậu quả của những lần rạch mặt ăn vạ nhà Bá Kiến để lấy tiền uống rượu… như nguyên tác văn học - nhưng vẫn đầy ắp ân cần, trìu mến khi bên cạnh Thị Nở. Điểm thú vị là Thị Nở trong MV do Hoa hậu Đỗ Mỹ Linh nhập vai. 

Tuy dựa trên câu chuyện Tấm Cám nhưng MV Anh ơi ở lại chủ yếu khai thác tâm lý và tình cảm của Cám với những rung động, ganh ghét và đau khổ đời thường trong tình yêu… 

Cảnh trong MV "Hết thương cạn nhớ"

Thêm một điều đáng kể nữa là các MV Anh ơi ở lại, Hết thương cạn nhớ, Sao anh nỡ, Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh… đều được đầu tư chỉn chu về trang phục và các cảnh quay đẹp mà sinh động, gần gũi của quê hương đất nước được gợi mở từ chính nguyên tác văn học mà chúng lấy chất liệu và cảm hứng. Chẳng hạn trong Để Mị nói cho mà nghe, từ trang phục, khung cảnh… cho đến những màn nhảy múa tập thể đầy hào hứng đều toát lên tinh thần của văn hóa dân gian vùng Tây Bắc. 

Không giáo điều, “nhắc lại” một cách cứng nhắc, có thể nói, những sáng tạo với những góc nhìn khác, thậm chí là “táo bạo” của các nghệ sĩ trẻ trong MV lấy chất liệu và cảm hứng từ tác phẩm văn học nổi tiếng và quen thuộc, đã giúp cho chúng dễ dàng chinh phục trái tim và sự yêu thích của công chúng. Và thông qua các MV gây “sốt” này đã giúp các tác phẩm văn học tăng thêm sức sống, giúp giới trẻ đón nhận chúng trong tâm thế cởi mở, thích thú hơn. 

Cảnh trong MV "Anh ơi ở lại"

Từ thành công của hầu hết MV lấy chất liệu và cảm hứng từ tác phẩm văn học thời gian qua, cho thấy, “kho tàng” văn học luôn là chất liệu đặc sắc cần được khám phá và khai thác. Dựa vào “kho tàng” này có thể cho ra đời những MV mang lại nhiều ý nghĩa cho đời sống nhạc trẻ VPop. 

Ca sĩ Hoàng Thùy Linh từng chia sẻ rằng: “Những MV có màu sắc văn học chính là vũ khí giúp âm nhạc của tôi trở nên đặc biệt trong một rừng ca sĩ trẻ hiện nay”. Thực tế cũng chứng minh, MV lấy chất liệu và cảm hứng từ tác phẩm văn học từng giúp nhóm 365, Đức Phúc và Chi Pu… tạo được điểm nhấn nổi bật hơn trên con đường ca hát. Dự báo “làn sóng” MV này vẫn được các nghệ sĩ trẻ đầu tư, và công chúng ưa chuộng trong năm nay và sau này.