(HTV) - Những ngày cuối tuần đầu tháng 5/2024, nhiều nước trên thế giới đã ghi nhận biểu hiện tác động của bão mặt trời mạnh nhất trong 20 năm qua lên hành tinh chúng ta.
Trong số những ảnh hưởng lớn nhất của cơn bão mặt trời mạnh nhất trong vòng 20 năm qua, sự tương tác của gió mặt trời ở mức cao nhất đã tạo ra hiện tượng Bắc cực quang có thể quan sát nhiều nơi trên thế giới. Tại khu vực Bắc Mỹ, cực quang đã thắp sáng bầu trời ở Mỹ, Canada. Nhiều nước ở xa vùng cực Bắc cũng quan sát được những biểu hiện hiếm thấy trên bầu trời.
Hiện tượng Bắc cực quang tại tỉnh Hắc Long Giang, Trung Quốc. Nguồn ảnh: Reuters
Nhiều người dân ở Trung Quốc đã đến tỉnh Hắc Long Giang để xem hiện tượng Bắc cực quang. Những chùm tia sáng đủ màu xuất hiện trên bầu trời thành phố Mohe đã khiến nhiều người rút điện thoại ra và quay lại. Từ đầu năm 2024 đến nay, nhiều nơi ở Hắc Long Giang đã xuất hiện hiện tượng Bắc cực quang về đêm.
Bắc cực quang chiếu sáng bầu trời Hắc Long Giang, Trung Quốc
Bắc cực quang đẹp rực rỡ ở Thụy Sĩ. Nguồn ảnh: Reuters
Người dân tại nhiều nước Châu Âu cũng đã có dịp quan sát hiện tượng Bắc cực quang này. Hình ảnh này ghi lại ở Thành phố Lausanne và vùng Jura ở Thụy Sĩ, cho thấy bầu trời có màu hồng, màu tím và cả màu xanh lá.
Nhiều vùng ở nước Anh cũng xuất hiện hiện tượng Bắc cực quang. Nguồn ảnh: Reuters
Hình ảnh bắc cực quang cũng được ghi lại ở Nottingham, vùng England, và cả ở Luân Đôn, thủ đô nước Anh.
Bắc cực quang với quầng sáng màu tím bao phủ cả bầu trời đêm tại Valencia, Tây Ban Nha. Nguồn ảnh: Reuters
Còn tại Tây Ban Nha, Bắc cực quang với quầng sáng màu tím bao phủ cả bầu trời đêm tại Valencia vào rạng sáng 11/5.
Nhiều người dân ở Đức cũng đổ xô đến làng Diestedde để ghi lại cảnh tượng này. Nguồn ảnh: Reuters
Tại Đức, những vệt sáng màu hồng rực rỡ được phát hiện đang chuyển động trên bầu trời tại ngôi làng Diestedde.
Chiêm ngưỡng cực quang tại một số nước Châu Âu
Tại Mỹ, người ta thường chỉ quan sát được cực quang xung quanh khu vực Bắc Cực và miền bắc Canada. Tuy nhiên, năm nay, các cơ quan khí tượng ghi nhận nhiều địa điểm xa về phía Nam vẫn có thể quan sát ánh sáng rực rỡ của hiện tượng cực quang.
Nhiều khu vực ở phía Nam nước Mỹ cũng có thể nhìn thấy bầu trời rực rỡ trong đêm. Nguồn ảnh: Reuters
Trên mạng xã hội đăng tải đoạn video cho thấy dải ánh sáng cực quang với màu hồng, tím đã xuất hiện tại thành phố Nashville, bang Tennessee.
Tại thành phố Nashville, bang Tennessee, Mỹ. Nguồn ảnh: Reuters
Ở Bang South Carolina, người dân cũng chứng kiến màn trình diễn ánh sáng bất ngờ trên bầu trời đêm.
Thậm chí là ở bang Florida, người dân cũng ghi lại những khoảnh khắc quầng ánh sáng rực rỡ tại đây.
Những quầng sáng rực rỡ ở bang Florida, Mỹ. Nguồn ảnh: Reuters
Cũng trong ngày, một nhân chứng đã ghi hình một đoạn video ngắn các dải ánh sáng đầy màu sắc lung linh trên bầu trời đêm tại bang Wisconsin, Mỹ.
Các dải ánh sáng đầy màu sắc lung linh trên bầu trời đêm tại bang Wisconsin, Mỹ. Nguồn ảnh: Reuters
Tổng hợp hình ảnh hiện tượng Bắc cực quang tại một số bang của Mỹ
Các chuyên gia khuyến cáo khi quan sát Bắc cực quang và muốn ghi hình, người dân nên dùng camera hay máy quay ghi lại. Vì các cảm biến trên máy ảnh, điện thoại có thể ghi lại nhiều dải ánh sáng rõ ràng hơn là mắt người.
Mặt trời là ngôi sao trung tâm trong hệ mặt trời của chúng ta. Ánh sáng của nó xuất phát từ phản ứng nhiệt hạch trong lòng mặt trời và chúng phóng xuất các vật chất ở plasma và sóng ánh sáng ra không gian, gọi là gió mặt trời. Khi năng lượng tích trữ trong từ trường của mặt trời đột ngột được giải phóng, những vụ nổ lớn có thể xảy ra. Và khi đó, không còn là gió mặt trời nữa, mà theo các nhà khoa học, đây là cơn bão mặt trời gây biến động mạnh về từ trường.
Bão mặt trời hay bão địa từ xuất phát từ hoạt động bùng nổ năng lượng của vùng tối rộng gấp 17 lần đường kính trái đất. Nguồn ảnh: AFP
Cơn Bão mặt trời, hay bão địa từ mạnh nhất trong 20 năm qua này thực tế xuất phát từ hoạt động bùng nổ năng lượng của vùng tối rộng gấp 17 lần đường kính trái đất.
Hoạt động bùng nổ phun trào trên mặt trời sẽ phóng ra CME, tức các khối vật chất cực quang mang theo một lượng lớn plasma và bức xạ cực mạnh và di chuyển trong không gian, còn gọi là Bão mặt trời.
Khi các luồng Plasma và điện từ phóng xuất từ hoạt động bùng nổ trên mặt trời va chạm với trái đất, chúng gây ra một loạt các hiện tượng, bao gồm rối loạn hay biến thiên từ trường, tạo nên những màn trình diễn ánh sáng đầy màu sắc rực rỡ.
Bão mặt trời tạo ra những tia sáng mạnh, mang theo các hạt năng lượng cao và tia cực tím với các bước sóng khác nhau vào không gian. Nguồn ảnh: Reuters
Bão mặt trời tạo ra những tia sáng mạnh, mang theo các hạt năng lượng cao và tia cực tím với các bước sóng khác nhau vào không gian. Các hạt có thể đến trái đất trong vài giờ hoặc vài ngày, tạo ra một cơn bão từ trong bầu khí quyển trái đất và có thể tồn tại trong nhiều ngày.
Cảnh báo nguy cơ từ bão địa từ mạnh nhất trong 2 thập niên
Khi các bức xạ mang năng lượng cao này tiếp xúc vệ tinh không gian, nó có thể tách các electron ra khỏi kim loại, ion hóa chúng. Khi các electron này thoát ra, nó có thể tạo ra một từ trường mới và gây tổn hại đến các hệ thống trên vệ tinh.
Bão mặt trời cường độ cao có thể gây ra rối loạn nhịp tim, chức năng nhận thức, tăng huyết áp. Nguồn ảnh: AP
Riêng với sức khỏe con người, theo các chuyên gia, bão mặt trời thông thường không gây ảnh hưởng lớn, nhưng nếu hiện tượng này xảy ra với cường độ cao, nó có thể gây ra rối loạn nhịp tim, chức năng nhận thức, tăng huyết áp.
Về cơ sở vật chất, khi bức xạ chạm vào cầu từ trường xung quanh hành tinh, nó sẽ gây ra những biến động trong tầng điện ly, ảnh hưởng trực tiếp đến vệ tinh và các tàu vũ trụ trên quỹ đạo, làm nhiễu thiết bị điện tử định hướng của máy bay, tàu thủy.
Tuy nhiên, nhà nghiên cứu Carolina Zilli Vieira tại Trường Y tế Công cộng Harvard chia sẻ, nếu năng lượng từ mặt trời địa từ hoạt động mạnh mẽ thì có thể ảnh hưởng đến nhịp tim, giảm chức năng nhận thức, tăng huyết áp và gây ra những vấn đề không tốt cho sức khỏe phụ nữ mang thai".
Cơn Bão mặt trời hôm 11/5 ở mức cao nhất, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến các vệ tinh và hệ thống liên lạc vô tuyến. Nguồn ảnh: Reuters
Cơ quan Quản lý khí quyển và đại dương quốc gia Mỹ (NOAA) cho biết, cơn bão mặt trời này ở mức cao nhất 5/5, được khuyến cáo là sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các vệ tinh và hệ thống liên lạc vô tuyến.
Những hiện tượng như Bão mặt trời cùng tác động của nó là không thể ngăn cản được. Tuy nhiên, nếu dự báo sớm, các cơ quan chức năng có thể sớm có kế hoạch bảo trì và sẵn sàng sửa chữa những hư hại về kỹ thuật mà hiện tượng này gây ra.
>>> Xin mời quý vị đón xem Thời sự HTV lúc 20 giờ và Chương trình Thế giới 24G lúc 20 giờ 30 phút mỗi ngày trên kênh HTV9