(HTV) - Chiến thắng “Điện Biên phủ trên không” là một trong những chiến thắng vĩ đại nhất của dân tộc ta trong thế kỷ XX, là trang sử vẻ vang của truyền thống đấu tranh dựng nước và giữ nước trong thời đại mới.
Infographic Hà Nội 12 ngày đêm
Nhằm gây sức ép buộc ta phải chấp nhận các điều khoản bất lợi trong Hiệp định Paris, sau khi đàm phán bị đình trệ vào tháng 10 /1972, ngày 18/12/1972, đế quốc Mỹ đã mở cuộc tập kích chiến lược bằng không quân - Linebacker II, chủ yếu sử dụng máy bay B-52 tấn công miền Bắc nước ta.
Chiến dịch này đã gặp phải sự kháng cự quyết liệt của quân và dân miền Bắc. Bằng sự chuẩn bị kỹ lưỡng và quyết tâm chiến đấu cao độ của Quân chủng Phòng không - Không quân và toàn dân. 20 giờ 18 phút, ngày 18/2/1972, quân và dân ta đã bắn rơi chiếc máy bay B52 đầu tiên, mở màn cho những thắng lợi vang dội trong những trận đánh tiếp theo.
Bộ đội tên lửa chuẩn bị chiến đấu, năm 1972. Ảnh tư liệu
Đến ngày 30/12/1972, Mỹ thừa nhận thất bại thảm hại trên bầu trời Hà Nội, kết thúc chiến dịch không điều kiện, và chấp nhận quay trở lại bàn đàm phán với ta tại Hội nghị Paris.
Ngày 27/01/1973, Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam đã được ký kết, mở ra bước ngoặt mới cho toàn bộ sự nghiệp kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của dân tộc ta.
Quang cảnh Lễ ký Hiệp định Paris, ngày 27/01/1973 tại Trung tâm các Hội nghị quốc tế ở thủ đô Paris, Pháp
Trong 12 ngày đêm, đế quốc Mỹ đã sử dụng 663 lần chiếc B-52 và 3.920 lần chiếc máy bay chiến thuật, ném hơn 100 ngàn tấn bom, đạn xuống Hà Nội, Hải Phòng và một số thành phố, thị xã miền Bắc nước ta. Riêng ở Hà Nội, địch sử dụng 441 lần chiếc B-52 cùng nhiều máy bay chiến thuật ném hàng ngàn tấn bom xuống các khu phố, sân bay, nhà ga, bệnh viện, trường học,... Chúng đã huỷ diệt nhiều phố xá, làng mạc; phá sập 5.480 ngôi nhà, trong đó có gần 100 nhà máy, xí nghiệp, trường học, bệnh viện, nhà ga; giết chết 2.368 dân thường, làm bị thương 1.355 người khác, hủy diệt phố Khâm Thiên - khu vực có mật độ dân số đông nhất Hà Nội.
Quân và dân miền Bắc đã bắn rơi 81 máy bay Mỹ các loại. Không quân Hoa Kỳ đã mất gần 100 phi công, phần lớn phi công bị chết và bị bắt đều là những phi công kỳ cựu, có giờ bay rất cao.
Xác B-52 rơi ở đường Hoàng Hoa Thám - Hà Nội
Phó chỉ huy không quân chiến lược Mỹ, ngày 30/12/1972, đã thú nhận trên tạp chí US.Air Forces (Không lực Hoa Kỳ): “Tổn thất về máy bay chiến lược B-52 cùng các nhân viên phi hành là hết sức nặng nề, là đòn choáng váng đánh thẳng vào những nhà vạch kế hoạch của Lầu Năm góc”.
Trong hồi ký của mình, cựu tổng thống Mỹ Richard Nixon viết: “Nỗi lo của tôi trong những ngày này không phải là lo những làn sóng phản đối, phê phán nghiêm khắc ở trong nước và trên thế giới, mà chính là mức độ tổn thất về máy bay B-52 quá nặng nề”.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp cùng lãnh đạo Quân chủng Phòng không - Không quân chuẩn bị phương án đánh B-52 năm 1972. Ảnh tư liệu
Thắng lợi của Chiến dịch “Điện Biên Phủ trên không” năm 1972 thể hiện sự chủ động của Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh với dự đoán chính xác việc Mỹ sẽ điều B-52 đánh phá bầu trời Hà Nội và chỉ chịu thua trên bầu trời Hà Nội, từ đó, sớm chỉ đạo Quân chủng Phòng không - Không quân tìm ra cách đánh máy bay B-52 và chuẩn bị trận địa phòng không ba thứ quân, nòng cốt là bộ đội phòng không - không quân, giành thế chủ động ngay từ ngày đầu, làm nên Chiến thắng “Điện Biên Phủ trên không”. Thắng lợi đã để lại những kinh nghiệm quý cho sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa trong giai đoạn hiện nay.
51 năm đã trôi qua, nhưng âm hưởng Chiến thắng “Điện Biên Phủ trên không” - biểu tượng của sức mạnh ý chí và trí tuệ Việt Nam thời đại Hồ Chí Minh vẫn vang vọng mãi, mãi là niềm kiêu hãnh, tự hào của dân tộc Việt Nam.
Chiến thắng “Điện Biên Phủ trên không” thêm một lần nữa chứng minh chân lý giản dị: “Không quân đội nào, không khí giới nào có thể đánh ngã được tinh thần hy sinh của toàn thể một dân tộc”, như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói.
Tầm vóc, ý nghĩa và những bài học kinh nghiệm của chiến dịch vẫn còn nguyên giá trị trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam Xã hội chủ nghĩa hiện nay.
>>> Xin mời quý vị đón xem Thời sự HTV lúc 20 giờ và Chương trình Thế giới 24G lúc 20 giờ 30 phút mỗi ngày trên kênh HTV9