(HTV) - Các hợp tác xã nông nghiệp sạch đang áp dụng khoa học và công nghệ, nhưng để phát triển bền vững, cần tăng cường kết nối giữa nghiên cứu và thực tiễn sản xuất.
Rất dễ dàng nhận thấy rằng có nhiều nghiên cứu về mô hình nhà kính vận hành tự động và các chế phẩm sinh học được nghiên cứu công phu nhằm phát triển nông nghiệp sạch. Tuy nhiên, con đường để áp dụng các tiến bộ này vào sản xuất với quy mô lớn vẫn còn nhiều hạn chế. Nhiều hợp tác xã hiện nay đang vận hành theo quy trình riêng, do chính các nông dân tự nghiên cứu và phát triển, điều này đặt ra một vấn đề lớn: làm sao để thu hẹp khoảng cách giữa nghiên cứu và ứng dụng thực tế.
Một trong những hợp tác xã đang hoạt động tốt trong lĩnh vực nông nghiệp sạch là HTX Tân Tiến. Mỗi năm, hợp tác xã này cung cấp cho các hệ thống siêu thị khoảng 2.500 tấn rau tươi các loại và cung cấp giống rau cho hơn 40 thành viên. Vườn ươm của HTX đã đầu tư hệ thống tưới phun và châm phân bón tự động. Vòng liên kết giữa các thành viên trong diện tích 40ha của hợp tác xã và hơn 80ha hợp tác với các nông dân ngoài HTX ngày càng chặt chẽ và đồng bộ.
Băng chuyền trong máy tạo bầu đất để gieo hạt tự động.
Phóng viên Thu Hiếu đã có dịp trò chuyện với chị Bùi Thị Hạnh - thành viên HTX Dịch vụ Nông nghiệp Tân Tiến, phường 12, TP. Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng. Chị chia sẻ: "Chúng tôi tự làm phân vi sinh từ cây cà, cây rau ngồng không cắt hết rồi bỏ vào làm phân vi sinh. Trồng trong nhà kính giúp rau phát triển xanh hơn, không bị sương và lá tốt hơn so với trồng ngoài trời, nơi có nhiều sương và ruồi."
Tuy nhiên, diện tích đất sản xuất ngày càng mở rộng, điều này đòi hỏi nguồn nguyên liệu tự nhiên để đáp ứng nhu cầu chế phẩm vi sinh cho cây trồng ngày càng cao. Tuy vậy, khi đi sâu vào thực tế sản xuất, mức độ tham gia của các nghiên cứu bài bản từ khoa học vẫn còn rất hạn chế. Năng suất chủ yếu dựa vào kinh nghiệm của người nông dân.
Ông Ngô Nam Phong - Chủ nhiệm HTX Thuận Phát, cũng chia sẻ rằng vụ rau Tết năm nay ông trồng 15.000 cây, dự tính sản lượng khoảng 10 tấn, tuy nhiên sản lượng có thể thay đổi tùy theo khí hậu. Ông nói: "Nông dân như tôi thì cứ làm như những gì đã từng làm, cứ phát huy như vậy."
Toàn cảnh vườn rau
Trong khi đó, các chuyên gia cho rằng để phát triển bền vững nông nghiệp sạch, cần sự tham gia mạnh mẽ của các nghiên cứu khoa học. GS.TS Lê Mạnh Hùng - nguyên Giám đốc Viện Khoa học Thủy lợi Miền Nam, cho rằng mặc dù có nhiều đề tài nghiên cứu, nhưng các cơ quan quản lý nhà nước chưa thực sự sâu sát trong việc triển khai các đề tài thiết thực, và nhiều vấn đề mà người dân cần giải quyết vẫn chưa được xử lý đầy đủ.
TP.HCM hiện đang đóng vai trò là trung tâm kinh tế với nguồn nhân lực chất lượng cao và nhiều hợp tác quốc tế. Các chuyên gia kỳ vọng TP.HCM sẽ mạnh mẽ triển khai các chương trình ứng dụng nghiên cứu vào sản xuất nông nghiệp an toàn, từ đó hỗ trợ nâng cao giá trị nông sản và đáp ứng nhu cầu thị trường trong và ngoài nước.
Ông Đặng Văn Khoa - Chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường TP.HCM, nhấn mạnh rằng "thay đổi từ gốc rễ, từ chính người nông dân, mới là điều quan trọng nhất. Mặc dù người nông dân đã có nhiều kinh nghiệm, nhưng cần có sự hỗ trợ từ các nhà khoa học và các cơ quan marketing để tiếp cận các tiêu chuẩn xuất khẩu như tiêu chuẩn Vitegab."
Rau sạch được bày bán trong siêu thị
GS.TS Lê Mạnh Hùng cũng cho rằng hiệu quả của việc áp dụng khoa học vào sản xuất không chỉ đem lại lợi ích cho người nông dân mà còn cho cả xã hội. Ông hy vọng TP.HCM sẽ học hỏi từ những kinh nghiệm trước để đạt được kết quả tốt hơn trong tương lai.
Giai đoạn 2020 - 2025, TP.HCM đã xác định một trong những nhiệm vụ trọng tâm là phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch và nông nghiệp đô thị. TP.HCM sẽ tiến hành các hợp tác liên vùng để thay đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp sang phát triển kinh tế nông nghiệp với hàm lượng khoa học công nghệ cao. Đây là một bước đi quan trọng để hình thành vùng nguyên liệu bền vững cho tiêu thụ nội địa và xuất khẩu, đồng thời tạo cơ hội cho nông dân phát triển theo hướng bền vững và hiệu quả hơn.
>>> Xin mời quý vị đón xem Thời sự HTV lúc 20 giờ và Chương trình Thế giới 24G lúc 20 giờ 30 phút mỗi ngày trên kênh HTV9