(HTV) - Liên Hiệp Quốc và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đang phối hợp triển khai chiến dịch quy mô lớn cung cấp vaccine ngừa bại liệt ở Dải Gaza, sau khi xác nhận ca mắc đầu tiên tại đây trong 25 năm.
.jpg)
Mẹ con Abdel-Rahman Abu El-Jedian trú ẩn tại một khu lều trại ở Deir al-Balah, miền Trung Gaza. Nguồn ảnh: Reuters
Abdel-Rahman Abu El-Jedian chưa đầy một tháng tuổi khi xung đột Hamas – Israel ở Gaza nổ ra vào tháng 10 năm ngoái. Gia đình của cậu bé đã phải chạy trốn khỏi thị trấn quê nhà Beit Lahiya ở miền Bắc Gaza khi quân đội Israel mở chiến dịch quân sự.
Họ đã phải di tản từ nơi này đến nơi khác và hiện đang trú ẩn tại một khu lều trại ở thành phố Deir al-Balah, miền trung Gaza. Xung đột đã khiến Abu El-Jedian không thế tiếp cận vaccine đầy đủ. Đến nay, cậu bé đã 10 tháng tuổi và là ca mắc bại liệt đầu tiên ở Gaza trong hơn 25 năm qua.
Mẹ của Abu El-Jedian nói: "Các nhân viên y tế đã lấy mẫu xét nghiệm và gửi đến Jordan. Hai tuần sau, họ gọi lại và nói con tôi mắc bệnh bại liệt. Là một người mẹ, tôi vô cùng choáng váng khi biết tin này. Ở đây không có thuốc men hay khả năng chữa trị gì cả."
Theo WHO, bệnh bại liệt có khả năng lây nhiễm cao, chủ yếu ảnh hưởng trẻ em dưới 5 tuổi. Trong trường hợp nặng, virus có thể tấn công hệ thần kinh và gây dị tật.
Abdel-Rahman Abu El-Jedian - 10 tháng tuổi, bị liệt phần thấp một bên chân. Nguồn ảnh: AP
Abu El-Jedian là một trong số hàng trăm ngàn trẻ em khác trên khắp Dải Gaza không được tiếp cận vaccine đầy đủ do xung đột.
Nhiều người mẹ ở Gaza đang lo lắng cho con cái của mình. Elham Nassar cho biết cô chỉ có thể tắm cho con bằng nước, và không có những thứ khác như xà phòng hay dung dịch khử khuẩn.
"Chúng tôi cần thuốc men và vaccine để bảo vệ con cái khỏi bệnh bại liệt có nguy cơ lây lan. Xin hãy hỗ trợ chúng tôi trước khi quá muộn. Chúng tôi không muốn chờ đến khi con mình bị liệt rồi đành bất lực.", Nassar cho biết.
Các bác sĩ tại Gaza cho biết các gia đình không thể đến bệnh viện hoặc các điểm y tế do an ninh không được đảm bảo. Họ hy vọng cộng đồng quốc tế hối thúc các bên ngừng bắn nhân đạo, tạo điều kiện phân phối vaccine, để ngăn chặn dịch bệnh bùng phát.
Những người mẹ ở Gaza lo lắng cho sức khỏe của con mình trước nguy cơ dịch bệnh lây lan. Nguồn ảnh: Reuters
.webp)
Cộng đồng quốc tế đã kêu gọi các bên kiềm chế các hoạt động quân sự, đồng thời hối thúc Israel tránh ban bố thêm lệnh sơ tán trong thời gian này.
WHO cho biết chiến dịch chủng ngừa vaccine bại liệt sẽ có sự phối hợp của quân đội Israel. Còn nhóm Hamas tuyên bố sẵn sàng hợp tác với các tổ chức quốc tế đảm bảo an toàn cho chiến dịch. Theo WHO, nỗ lực này nhằm kiểm soát nguy cơ bùng phát dịch bệnh ở Gaza, cũng như ngăn chặn virus lây lan sang các nước khác.
Cơ quan y tế Gaza cho biết chiến dịch chủng ngừa vaccine bắt đầu vào ngày 01/9, triển khai từ miền Trung Gaza rồi đến miền Nam và miền Bắc khu vực. Mỗi nơi sẽ ngừng bắn 4 ngày liên tiếp, từ 6 giờ đến 15 giờ theo giờ địa phương.
WHO dự kiến cung cấp vaccine bại liệt dạng uống cho 640.000 trẻ em dưới 10 tuổi trong đợt đầu tiên dự kiến kết thúc vào ngày 12/9. Trẻ cũng cần được uống đợt hai sau 4 tuần.
Các nhân viên của WHO vận chuyển vaccine ngừa bại liệt đến Gaza. Nguồn ảnh: Reuters
Trẻ em được cho uống vaccine ngừa bại liệt ở Deir al-Balah, miền trung Gaza. Nguồn ảnh: Reuters
Theo hãng tin AP, Liên Hiệp Quốc cho biết các bên đã đồng ý ngừng bắn, nhưng vẫn còn nhiều thách thức mà đội ngũ y tế phải đối mặt. 65% mạng lưới đường sá ở Gaza đã bị phá huỷ, các bệnh viện thì hứng chịu thiệt hại nặng nề và có những trẻ em ở địa điểm khó tiếp cận. Tuy vậy, dự kiến sẽ có tới 600 điểm cung cấp vaccine gồm bệnh viện, cơ sở y tế, trung tâm cộng đồng và xe lưu động."
WHO đã chuẩn bị 1,26 triệu liều vaccine và 500 thùng chứa vaccine chuyên dụng. Gần 2.200 nhân viên của các tổ chức nhân đạo LHQ và cơ quan y tế Gaza đã được tập huấn. Ngoài ra, 400.000 liều vaccine bổ sung sẽ sớm được vận chuyển đến Gaza.
Người đại diện của WHO ở Gaza - Rik Peeperkorn nhận định: "Đây là một chiến dịch phức tạp, trong đó vấn đề an ninh là yếu tố quan trọng nhất. Chúng tôi hối thúc các bên đảm bảo an toàn cho các gia đình, trẻ em và cơ sở y tế. Chúng tôi cũng lặp lại lời kêu gọi ngừng bắn lâu dài để xây dựng lại hệ thống y tế ở Gaza cũng như đảm bảo việc tiêm chủng thường xuyên."
Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres cũng đưa ra lời kêu gọi tương tự. Ông Guterres nhấn mạnh để ngăn chặn nguy cơ bệnh bại liệt lan khắp Gaza, tỷ lệ bao phủ vaccine phải đạt ít nhất 95% ở mỗi đợt.
.jpg)
Chiến dịch cung cấp vaccine được tiến hành trong bối cảnh đàm phán ngừng bắn ở Gaza chưa tìm được lối ra, bất chấp nỗ lực trung gian hoà giải của cộng đồng quốc tế.
Chiến dịch này có thể tạo ra khoảng ngừng bắn nhân đạo ít ỏi ở Gaza. Tuy nhiên, Liên Hiệp Quốc và WHO nhấn mạnh tầm quan trọng của một thỏa thuận ngừng bắn toàn diện và lâu dài.
Bất kỳ thỏa thuận nào đều cần chữ ký của hai người: Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar. Thế nhưng, họ lại là kẻ thù không đội trời chung và hiểu rõ kết quả đàm phán sẽ định hình di sản của mình.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu phát biểu tại Jerusalem. Nguồn ảnh: Reuters
Giới quan sát bình luận cả Thủ tướng Netanyahu và thủ lĩnh Sinwar đều muốn chấm dứt cuộc chiến nhưng theo cách riêng của họ.
Với Thủ tướng Israel, ông muốn một chiến thắng toàn diện trước Hamas và toàn bộ con tin được trả tự do. Ông Netanyahu đã chịu áp lực từ gia đình của các con tin và công chúng Israel nhằm đạt thỏa thuận với Hamas.
Tuy nhiên, liên minh cầm quyền của ông Netanyahu lại đang phụ thuộc vào phe cánh hữu. Nhóm này muốn Israel chiếm đóng Gaza và đe doạ sẽ lật đổ chính phủ nếu ông Netanyahu nhượng bộ quá nhiều.
Ông Yahya Sinwar chủ trì cuộc họp với lãnh đạo các nhóm Palestine ở Gaza City vào năm 2022. Nguồn ảnh: Reuters
Về phía Hamas, nhóm vũ trang này đã mất hàng ngàn tay súng và nhiều cơ sở hạ tầng quân sự trong cuộc chiến với Israel. Lá bài mặc cả duy nhất hiện giờ của thủ lĩnh Sinwar là khoảng 110 con tin bị giam cầm ở Gaza, 1/3 trong số đó được cho là đã chết.
Ông Sinwar cần nhiều hơn một lệnh ngừng bắn tạm thời, bao gồm sự đảm bảo Israel sẽ không nối lại cuộc chiến sau khi toàn bộ con tin được trả tự do, và người Palestine được trở về quê nhà an toàn. Ngoài ra, quân đội Israel phải rút toàn bộ lực lượng khỏi Gaza.
Tuy nhiên, các nhà quan sát đánh giá xung đột càng kéo dài thì nguy cơ sẽ càng gia tăng đối với Hamas. Nhiều con tin có khả năng thiệt mạng hoặc được giải cứu. Sự tàn phá và đổ máu sẽ tiếp diễn ở Gaza. Và chính thủ lĩnh Sinwar – người đứng đầu danh sách truy nã của Israel, có thể bị sát hại bất cứ lúc nào.