“Hãy luôn nỗ lực học tập, cống hiến theo nhiều cách khác nhau, tuỳ theo sức mỗi người. Bằng những việc làm nhỏ nhất, mỗi người chúng ta sẽ góp thành những giá trị thật có ích cho xã hội”. Đó là điều mà nhạc sĩ Trần Xuân Mai Trâm luôn đề cao.
Với Mai Trâm, mỗi chuyến đi là mỗi lần cảm xúc đầy đặn hơn
Nhạc sĩ Mai Trâm được biết đến trong vai trò người tổ chức, biên tập các chương trình văn hoá văn nghệ phục vụ thanh niên, các hoạt động thiện nguyện vì cộng đồng, phụ trách các CLB, Đội nhóm... của Phòng Văn hoá Nghệ thuật (nay là Văn hoá Thể thao) thuộc Nhà Văn hóa Thanh niên TP. Hồ Chí Minh (NVHTN) cùng với nhiều sáng tác chuyên dòng truyền thống cách mạng.
Các sáng tác của chị được ghi dấu qua nhiều giọng ca, như: NSND Tạ Minh Tâm, NSƯT Vân Khánh, Huỳnh Lợi, Quốc Đại, Võ Hạ Trâm, Quý Bình, Nam Cường, Chí Thiện, Lưu Hiền Trinh, Đông Triều, Nguyễn Hân, Kim Anh, nhóm Lạc Việt, nhóm Sao Việt... với: Tôi yêu áo dài Việt Nam, Tôi yêu Tổ quốc tôi, Say no to drug, Tuổi xuân tình nguyện, Trường Sa gửi yêu thương, 45 mùa hoa rực rỡ tên Người...
Chào Mai Trâm. Chị có thể cho biết, chị bén duyên với công việc sáng tác từ khi nào?
Từ nhỏ, Trâm vẫn thường được nghe ba mẹ hát hò và bàn luận rất hào hứng về những bài hát và những câu chuyện xoay quanh đề tài âm nhạc, về các nhạc sĩ và cả về hoàn cảnh lịch sử, ra đời của những bài hát. Do đó, Trâm thừa hưởng năng khiếu âm nhạc của cả ba lẫn mẹ vì bố là nhạc sĩ và mẹ cũng là một ca sĩ, giáo viên âm nhạc có giọng hát soprano rất hay.
Những bài hát đầu tiên được Trâm viết cùng các bạn trong nhóm “Những Phím Đàn” để đi thi trong các Hội diễn văn nghệ quần chúng cấp quận, cấp thành phố những năm 1997. Khi ấy, nhóm luôn đạt giải cao bởi có những sáng tác riêng, phù hợp với chủ đề của hội thi. Sau đó, khi đi làm công tác Đoàn tại NVHTN, để phục vụ những hoạt động của Đoàn, Hội, Trâm mới bắt đầu viết nhiều bài hát về đề tài này cho đến nay.
Mai Trâm bên cha là nhạc sĩ Trần Xuân Tiến trong những sáng tác mới
Được biết, chị cũng có khá nhiều nhạc phẩm được sáng tác chung với nhạc sĩ Trần Xuân Tiến? Qua sự hợp tác này, chị đã học hỏi được những gì từ cha mình?
Đến nay, 2 cha con chính thức đứng tên chung 2 bài: Thành phố Hồ Chí Minh - niềm tin ngời sáng và Đảng bộ Thành phố vững vàng niềm tin. Tuy nhiên, ở mỗi sáng tác của Trâm hay của ba Tiến gần đây luôn có sự góp ý của nhau, thường thì ba góp về nội dung, về ca từ, còn Trâm hay được ba hỏi ý kiến và điều chỉnh cho những sáng tác của ba để được trẻ trung hơn về tiết tấu và giai điệu.
Trâm cũng rất ngại khi gần đây được gọi là nhạc sĩ, vì Trâm viết còn bản năng lắm, cũng chưa tốt nghiệp về chuyên môn sáng tác mà chỉ sáng tác bằng kiến thức âm nhạc của một người học piano và biết hát, cộng với những trải nghiệm và một chút năng khiếu bẩm sinh thừa hưởng từ gia đình thôi. Tuy nhiên, ba đã truyền cho Trâm một thứ rất quý giá, đó là ngọn lửa của sự cống hiến, đó là tình yêu trong sáng với quê hương và son sắt với Tổ quốc.
Mai Trâm tham gia sôi nổi trong nhiều hoạt động thanh niên tình nguyện
Các nhạc phẩm của chị đều hướng đến chủ đề truyền thống cách mạng. Không biết điều gì đã khiến chị lại có hứng thú với dòng nhạc này?
Như đã chia sẻ, Trâm lớn lên bên những câu chuyện và bài hát sục sôi của dòng nhạc đỏ mà người ta hay gọi vui là thấm vào “máu”. Thêm một lý do nữa là công việc luôn yêu cầu những bài hát chủ đề này, không còn con đường nào khác. Tuy nhiên, Trâm cũng đã từng thử với một số thể loại khác, nhưng chỉ thấy mình phù hợp hát nhạc tình của người khác hơn là tự sáng tác (cười). Và bài hát có thể gọi là chính thống đầu tiên là bài Vinh quang thanh niên Việt Nam, được Trâm viết trong đợt vận động sáng tác ca khúc chào mừng 85 năm thành lập Đoàn.
Mai Trâm cùng đồng nghiệp trong một buổi diễn tập tại Nhà Văn hóa Thanh niên
Là một người tâm huyết với các hoạt động phong trào Thanh niên/tuổi trẻ của thành phố, và đã gắn bó trong gần 2 thập niên qua với NVHTN, nơi đây có cho chị nhiều chất liệu để sáng tác?
Có thể nói, trong gần 20 năm qua, Trâm có biết bao kỷ niệm, dấu ấn đáng nhớ với nơi này. Đặc biệt, có thể kể đến những chuyến đi Trường Sa, được tận mắt chiêm ngưỡng vẻ đẹp của biển đảo Việt Nam, được để tim mình rung động trước sự thiêng liêng của chủ quyền Tổ quốc nơi hải đảo xa xôi, trải nghiệm những chuyến đi với những người bạn đồng hành xa lạ khắp mọi miền đất nước. Mỗi chuyến đi là mỗi lần cảm xúc đầy đặn hơn, điều này được thể hiện qua 3 ca khúc về Trường Sa: Trường Sa xanh, Trường Sa cảm xúc và niềm tin, Hành trình đẹp nhất.
Ngoài ra, trong các phong trào tình nguyện cũng được Trâm đong đầy cảm hứng viết ra các sáng tác mới, như: Mùa hè tình nguyện và Tuổi xuân tình nguyện. Hy vọng 2 bài hát này như 2 bông hoa tươi thắm góp thêm và tô đẹp cho vườn hoa âm nhạc của phong trào tình nguyện vốn được xem là “đặc sản” của thanh niên TP. Hồ Chí Minh.
Mai Trâm đàn hát giao lưu trong một chuyến đi thực tế tại Trường Sa
Mới đây, Mai Trâm cho ra mắt một số sản phẩm ngợi ca về “Ngôi nhà chung” NVHTN. Chắc hẳn đây sẽ là những ca khúc rất đặc biệt?
Hai bài hát Trâm viết tặng cho “ngôi nhà thân yêu” NVHTN nhân dịp sinh nhật tuổi 45. Hai bài với hai tính chất trái ngược nhau hoàn toàn. Bài Tôi yêu Nhà Văn hóa Thanh niên với phong cách trẻ trung hiện đại, đã được sản xuất thành “siêu MV” theo cách gọi vui của mọi người vì MV này có sự góp giọng và góp mặt của tất cả công chức, viên chức – lao động đang làm việc tại NVHTN. Trong MV có nhiều màn diễn xuất và nhảy Flashmob rất vui tươi, năng động và được xem như một sản phẩm, một kỷ niệm đẹp, gắn bó của tất cả mọi người.
Bài Điểm hẹn tuổi trẻ được chính đồng chí Giám đốc “đặt hàng”. Mới nghe yêu cầu đã thấy quá sức của mình, đó là phải viết một bài dưới dạng trường ca, kể về quá trình hình thành và phát triển của NVHTN từ khi là Trung tâm đấu tranh công khai của thanh niên trong những năm tháng đấu tranh của phong trào sinh viên-học sinh đến nay vẫn là “điểm hẹn tuổi trẻ” của thanh niên Thành phố. Được sự động viên và tin tưởng, Trâm đã hoàn thành bài hát và nhận được sự đồng cảm của nhiều người, nhất là các cô chú, anh chị đã gắn bó cả tuổi thanh xuân mình nơi đây.
Giọng ca của Mai Trâm cũng được xem là “tài sản vàng” nhưng sao chị không phát triển thành thế mạnh của mình?
Thú thật, Trâm kiếm được thu nhập từ việc hát còn nhiều hơn việc sáng tác (cười). Trâm làm công việc hát bè tại phòng thu đã 25 năm nay, và đây là công việc khiến Trâm thoải mái và yêu thích nhất. Tuy nhiên, Trâm không có ý định đẩy mạnh sang hình ảnh solo.
Bên cạnh sáng tác, Mai Trâm còn sở hữu một giọng ca rất ngọt
Vậy trong thời gian tới, Mai Trâm có kế hoạch nào đáng chú ý không?
Hiện Trâm không có kế hoạch gì to tát cả, chỉ là Trâm luôn nỗ lực để hoàn thành tốt nhất những nhiệm vụ được giao. Sắp tới, Trâm phải “trả nợ” 3 bài đã được đặt hàng, một dành cho phong trào Nói lời hay - Làm việc tốt của thiếu nhi, một dành cho Đại hội Hội Sinh viên Việt Nam TP. Hồ Chí Minh và một dành cho Lễ hội Áo dài TP. Hồ Chí Minh.
Cảm ơn nhạc sĩ Mai Trâm về cuộc trò chuyện thú vị này. Chúc chị luôn thành công!
Hoàng Quyên