Để thực hiện chủ trương của tỉnh là từng bước đưa du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng vào năm 2025 và trở thành ngành kinh tế mũi nhọn vào năm 2030, ngành du lịch tỉnh đã và đang tăng cường thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp.
Trong đó, việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số được coi là giải pháp quan trọng nhằm phát triển du lịch thông minh trên địa bàn tỉnh, góp phần thực hiện hiệu quả mục tiêu mà tỉnh đã đề ra. Những năm qua, tỉnh Lạng Sơn được đánh giá là địa phương nhanh, mạnh, quyết liệt trong chuyển đổi số. Trong đó, lĩnh vực du lịch cũng đang có sự chuyển đổi mạnh mẽ từ hình thức du lịch truyền thống sang du lịch thông minh. Việc tăng cường ứng dụng công nghệ số hướng tới du lịch thông minh thời gian qua đã góp phần tạo đà cho du lịch Lạng Sơn thêm khởi sắc.
Phát triển hệ thống du lịch thông minh
Hệ thống du lịch thông minh tỉnh thí điểm đưa vào hoạt động từ tháng 3/2019 và chính thức đi vào hoạt động từ tháng 12/2022. Hệ thống gồm Cổng thông tin du lịch với trang thông tin điện tử tổng hợp langsontourism.com.vn và ứng dụng du lịch thông minh Lạng Sơn trên thiết bị di động có tên "Lang Son Tourism". Bên cạnh đó là các website và trang thông tin, kênh thông tin trên các nền tảng mạng xã hội như facebook, youtube, zalo, tiktok....
Để xây dựng và phát triển cơ sở dữ liệu cho hệ thống, ngay từ năm 2021, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTT&DL) đã phối hợp với các đơn vị liên quan tiến hành số hóa toàn bộ cơ sở dữ liệu di sản văn hóa trên địa bàn với 3.440 hiện vật, tư liệu, tài liệu được cập nhật đầy đủ thông tin trên phần mềm. Đồng thời, sở đã thành lập Trung tâm Ngân hàng dữ liệu di sản văn hóa phi vật thể lưu trữ khoảng 60 phim và gần 5.000 ảnh tư liệu về văn hóa phi vật thể trên địa bàn. Những cơ sở dữ liệu trên là nguồn tài nguyên quý giá cho việc phát triển hệ thống du lịch thông minh của tỉnh.
Không chỉ từng bước phát triển cơ sở dữ liệu cho hệ thống, việc ứng dụng công nghệ số trong tạo lập điểm đến thông minh cũng được quan tâm đẩy mạnh nhằm nâng cao hiệu quả trải nghiệm du lịch cho du khách. Ông Lưu Bá Mạc, Phó Giám đốc Sở VHTT&DL cho biết: Xác định chuyển đổi số là xu thế tất yếu, là "then chốt" mở ra nhiều cơ hội cho ngành du lịch của tỉnh phát triển, thời gian qua, bên cạnh các hoạt động đã và đang triển khai, chúng tôi tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong lĩnh vực du lịch. Đặc biệt, hệ thống du lịch thông minh tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2021 - 2025. Cụ thể giai đoạn hiện nay sở đang chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tập trung vào việc số hóa 3D cho các điểm du lịch trên địa bàn.
Bên cạnh đó, từ năm 2022 đến nay, sở còn phối hợp với Tỉnh đoàn Lạng Sơn thiết kế mẫu, chọn lọc tài liệu lịch sử, tổng hợp những bài thuyết minh hấp dẫn chuyển thành dữ liệu số, tích hợp trong mã QR. Hiện nay, toàn tỉnh có 30 điểm di tích, di tích cách mạng được trang bị bảng quét mã QR. Mọi thông tin được mã hóa trong mã QR đều đảm bảo chuẩn xác, có sự kiểm tra, thẩm định của Ban Quản lý di tích tỉnh và các huyện, thành phố.
Tích cực ứng dụng tại các đơn vị
Cùng với sự tích cực của Sở VHTT&DL, phòng văn hóa - thông tin các huyện, thành phố cùng các đơn vị trực thuộc Sở VHTT&DL cũng tích cực triển khai, ứng dụng công nghệ số vào thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao nhằm đẩy mạnh phát triển du lịch tại địa phương.
Điển hình tại thành phố Lạng Sơn, bà Hoàng Thuỳ Ninh, Phó Trưởng Phòng Văn hoá - Thông tin thành phố cho biết: Để đáp ứng nhu cầu của du khách khi đến với Lạng Sơn, từ năm 2022 đến nay, chúng tôi đã phối hợp với đơn vị chức năng xây dựng xong hình thức thuyết minh tự động theo công nghệ 360 độ tại điểm du lịch chùa Tam Thanh. Hiện trung tâm đang tiếp tục xây dựng mô hình này tại 7 điểm du lịch là di tích trên địa bàn thành phố. Ngoài ra, 100% điểm du lịch là di tích trên địa bàn thành phố như: Đền Kỳ Cùng - Tả Phủ, chùa Tam Thanh, chùa Tiên, đình Pác Moòng… cũng đang được lắp đặt mã QR.
Không riêng thành phố Lạng Sơn, tại 10 huyện trên địa bàn tỉnh hiện nay đều đã triển khai mô hình gắn mã QR tại các tuyến đường, phố, công trình công cộng, khu di tích danh thắng. Qua đó tạo thuận lợi cho người dân, du khách dễ dàng tra cứu thông tin khi muốn tìm hiểu về lịch sử, văn hóa cũng như khi lưu thông, tìm địa điểm cần đến.
Cùng với các huyện, thành phố, Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh cũng có nhiều hoạt động ứng dụng công nghệ trong thúc đẩy du lịch trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt dự kiến cuối tháng 6/2024, đơn vị sẽ tiến hành ký kết với Trung tâm Thông tin du lịch (Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam) trong phối hợp triển khai chương trình hợp tác chuyển đổi số du lịch Lạng Sơn năm 2024. Chương trình có các nội dung chủ yếu như: truyền thông, quảng bá du lịch Lạng Sơn trên các website và mạng xã hội của Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam; hỗ trợ Lạng Sơn xây dựng video quảng bá du lịch...
Bà Trần Thị Bích Hạnh, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh cho biết: Thời gian qua, trung tâm đã chủ động xây dựng cơ sở dữ liệu chung tích hợp vào cổng du lịch thông minh của tỉnh, đồng thời nâng cấp website, cập nhật giao diện mới, đồng thời triển khai số hóa các điểm di tích bằng công nghệ giao diện 360 độ... Hoạt động xúc tiến, quảng bá trên các nền tảng, ứng dụng tập trung vào việc ứng dụng công nghệ trong xây dựng các video clip, ấn phẩm du lịch, tin bài, phóng sự, đoạn phim ngắn và phát trực tiếp các chương trình du lịch.
Một trong những hoạt động nổi bật là đơn vị đã mời những người có sức ảnh hưởng trên các trang mạng xã hội, những người sáng tạo nội dung nổi tiếng thu hút hàng triệu lượt tương tác trên nền tảng tiktok, youtube... tới Lạng Sơn trải nghiệm và quảng bá về ẩm thực, điểm đến du lịch... Tính riêng từ đầu năm 2024 đến nay, những khách mời đã tạo khoảng 100 video clip ngắn có nội dung trải nghiệm, giới thiệu về địa điểm du lịch, ẩm thực, văn hóa của Lạng Sơn thu hút đông đảo người xem trên các kênh truyền thông và mạng xã hội.
Tạo bước tiến mới của du lịch Lạng Sơn
Với sự chung tay, vào cuộc của các địa phương, đơn vị thuộc ngành du lịch trên địa bàn tỉnh, thời gian qua, website langsontourism.com.vn được vận hành chính thức và tương đối ổn định với các thông tin, dữ liệu về du lịch Lạng Sơn thường xuyên được bổ sung, cập nhật về hệ thống lưu trú, điểm mua sắm, điểm ăn uống. Tính đến nay, sau hơn 1 năm hoạt động, hệ thống đang tích hợp 21 điểm du lịch trên địa bàn tỉnh đã được số hóa 3D bằng 3 ngôn ngữ: Việt - Anh – Trung; 47 điểm du lịch, 76 điểm mua sắm, 245 điểm lưu trú, 270 điểm ẩm thực, 45 điểm giải trí thu hút trên 5 triệu lượt truy cập, tìm kiếm thông tin.
Cùng đó, các kênh quảng bá khác trên các nền tảng mạng xã hội cũng thu hút được hàng nghìn lượt quan tâm, theo dõi các thông tin về du lịch Lạng Sơn được đăng tải. Tiêu biểu như nền tảng zalo đã thu hút được 24.000 lượt xem; fanpage thu hút 84.000 người theo dõi; kênh youtube đã thu hút được trên 6.000 lượt xem, kênh tiktok thu hút trên 1.200 lượt theo dõi... Các nền tảng, ứng dụng trên đóng vai trò quan trọng trong quảng bá, cung cấp kinh nghiệm cho du khách khi tham quan tại các điểm du lịch trên địa bàn tỉnh.
Anh Chu Minh Trà, phường Triều Khúc, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội cho biết: Tôi biết đến thảo nguyên Đồng Lâm tại huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn qua kênh tiktok Mavis Vi Vu Ký. Tôi đã truy cập website langsontourism.com.vn để đặt trước homestay và cũng sử dụng bản đồ hướng dẫn trên website này để cùng bạn bè đi "phượt" từ Hà Nội lên đây. Du lịch lên Lạng Sơn bây giờ thật dễ dàng vì mọi thông tin về địa điểm du lịch đều có sẵn trên internet.
Từ hiệu quả bước đầu trong phát triển du lịch thông minh, năm 2023, Lạng Sơn đón hơn 3,9 triệu lượt khách, tăng 11,9% so với năm 2022 (gấp 3,53 lần so với năm 2020); doanh thu du lịch đạt trên 3.000 tỷ đồng, tăng 49,3% so với năm 2022 (gấp 4,4 lần so với năm 2020). Trong 6 tháng đầu năm 2024, tổng lượt khách du lịch đến Lạng Sơn tiếp tục tăng, đạt trên 2,9 triệu lượt (tăng 5,3% so với cùng kỳ 2023); trong đó khách quốc tế đạt 78.000 lượt; khách trong nước đạt trên 2,8 triệu lượt. Tổng doanh thu ước đạt trên 2,6 nghìn tỷ đồng (tăng 20,4% so với cùng kỳ 2023).
Những kết quả trên cho thấy ứng dụng công nghệ số trong hệ thống du lịch thông minh nói riêng, du lịch Lạng Sơn nói chung đã góp phần thúc đẩy du lịch có những bước tiến mới. Đây sẽ là tiền đề quan trọng để tỉnh thực hiện hiệu quả mục tiêu đề ra về phát triển du lịch trong thời gian tới.
Bộ Thông tin và Truyền thông