(HTV) - Tâm thần phân liệt là một rối loạn tâm thần nghiêm trọng được xếp vào danh sách 20 nguyên nhân gây tàn tật hàng đầu trên toàn thế giới.
Tâm thần phân liệt là gì?
Tâm thần phân liệt là một rối loạn tâm thần mãn tính và cần điều trị suốt đời. Một người bị tâm thần phân liệt có thể trải qua các triệu chứng theo từng đợt hoặc liên tục.
Tâm thần phân liệt làm ảnh hưởng đến suy nghĩ, cảm giác, cảm xúc, cũng như nhận thức và hành vi của người bệnh. Tuy nhiên, không phải tất cả các chức năng này đều bị xáo trộn cùng lúc và ở mức độ như nhau. Nhiều người bị tâm thần phân liệt có thể cư xử hoàn toàn bình thường trong một thời gian dài, nên hầu hết bệnh nhân không hiểu hoặc thừa nhận họ mắc bệnh.
Nhận biết dấu hiệu của bệnh tâm thần phân liệt
Đồ họa: Lan Hương
Tâm thần phân liệt rất khó chẩn đoán và các triệu chứng ban đầu thường khó phát hiện. Bệnh khởi phát từ từ, kéo dài. Trong nhiều trường hợp, bệnh diễn ra một cách ngấm ngầm và dần dần đến nỗi những người mắc bệnh và gia đình có thể mất nhiều thời gian để phát hiện ra bệnh. Ngoài ra, nhiều triệu chứng tâm thần phân liệt có thể xảy ra vào một thời điểm nào đó trong cuộc đời của một người ngay cả khi họ không mắc bệnh tâm thần.
Tâm thần phân liệt rất khó chẩn đoán
Các yếu tố rủi ro liên quan đến tâm thần phân liệt: Tiền sử gia đình bị tâm thần phân liệt, tiếp xúc với virus, chất độc, thuốc hoặc nhiễm trùng nặng ảnh hưởng đến não, dùng thuốc làm thay đổi tâm trí (thuốc thần kinh hoặc thuốc hướng tâm thần), các biến chứng khi mang thai và sinh nở, rối loạn hệ thống miễn dịch,...
Điều quan trọng cần lưu ý là tâm thần phân liệt ảnh hưởng đến mỗi người một cách khác nhau và các triệu chứng có thể khác nhau về cường độ và thời gian.
Điều trị sớm có thể giúp: Giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh, cải thiện tối đa chất lượng cuộc sống của người bệnh và người thân, tránh để công việc hoặc các hoạt động khác bị gián đoạn kéo dài, rút ngắn thời gian điều trị, giảm rủi ro về các vấn đề sử dụng chất gây nghiện, trầm cảm và tự tử.
Tâm thần phân liệt ảnh hưởng đến mỗi người một cách khác nhau
Mặc dù căn bệnh này không thể chữa khỏi, nhưng thuốc chống loạn thần, liệu pháp tâm lý có thể giúp kiểm soát các triệu chứng. Phương pháp điều trị tiêu chuẩn cho bệnh tâm thần phân liệt bao gồm thuốc chống loạn thần để giảm thiểu triệu chứng hoang tưởng và ảo giác. Thuốc chống loạn thần giúp giảm và kiểm soát các triệu chứng của bệnh.
Ngoài thuốc, liệu pháp tâm lý là phương pháp điều trị bổ sung cho bệnh tâm thần phân liệt. Liệu pháp tâm lý có thể bao gồm liệu pháp hành vi nhận thức, liệu pháp tâm lý hỗ trợ và liệu pháp nâng cao nhận thức.
Trên thực tế, ước tính có khoảng 50% người mắc bệnh tâm thần phân liệt có tiền sử lạm dụng chất kích thích. Những người bị tâm thần phân liệt thường lạm dụng chất gây nghiện như một cách để tự điều trị hoặc giảm bớt cảm giác lo lắng và trầm cảm.
Tâm thần phân liệt cũng thường bị nhầm lẫn với các rối loạn do lạm dụng chất gây nghiện vì có triệu chứng tương tự nhau. Điều này đôi khi có thể gây khó khăn cho việc chẩn đoán bệnh tâm thần phân liệt hoặc các rối loạn tâm thần do lạm dụng chất gây nghiện.
Nguồn: Bộ Y tế
>>> Xin mời quý vị đón xem Thời sự HTV lúc 20 giờ và Chương trình Thế giới 24G lúc 20 giờ 30 phút mỗi ngày trên kênh HTV9