(HTV) - Trái phiếu doanh nghiệp là một trong những kênh dẫn vốn trung và dài hạn quan trọng cho nền kinh tế. Chính phủ cũng đã đặt mục tiêu thị trường trái phiếu doanh nghiệp phát triển đạt mức 20% GDP vào năm 2025.
Tuy nhiên, trong cơ cấu trái phiếu doanh nghiệp chỉ có 6% thị trường là trái phiếu phát hành ra công chúng, còn lại tới 94% trái phiếu trên thị trường là trái phiếu phát hành riêng lẻ.
Trong khi trái phiếu phát hành ra công chúng sau khi được niêm yết đã có sàn giao dịch thì trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ trước đây được giao dịch OTC, tức các bên mua - bán đơn thuần tự tìm đến nhau và thỏa thuận giá dựa trên nhu cầu của các bên tại thời điểm đó. Điều này dẫn tới không ít rủi ro cho nhà đầu tư, đặc biệt là đã có những cú sốc trên thị trường.
Ngày 19/7, Bộ Tài chính tổ chức Lễ khai trương và đưa vào vận hành hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), tạo ra nhiều sự kỳ vọng cho bước phát triển mới của thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.
Lễ khai trương Hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại Hà Nội
Trong ngày giao dịch đầu tiên 19/7, trong khi thanh khoản giao dịch cổ phiếu trên sàn HNX với 249 mã đang giao dịch, là 1.674 tỷ đồng thì trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ là 1.781 tỷ đồng.
Sau giai đoạn “đứng hình”, thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang bước vào giai đoạn phục hồi. Việc thành lập sàn giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ là một bước tiến lớn cho thị trường.
Nhưng nhờ có sự ra đời của thị trường thứ cấp sẽ giải quyết được nhiều bất cập: trái chủ có thể dễ dàng bán được những trái phiếu mà họ đang nắm giữ. Ngoài ra còn tạo điều kiện cho những người ở thị trường sơ cấp chưa có thời gian tìm hiểu hay được biết đến có cơ hội tìm ra những trái phiếu để mua. Từ đó khiến cho thị trường trái phiếu sẽ sôi động hơn, phát triển bền vững hơn, thu hút nhiều nhà đầu tư tham gia vào.
Tháo gỡ những vướng mắc của trái phiếu doanh nghiệp giai đoạn trước, minh bạch thị trường thu hút nhà đầu tư và phát huy tối đa kênh huy động vốn quan trọng cho doanh nghiệp… những kỳ vọng cho một bước tiến mới.
Tuy vậy, sau ngày giao dịch bùng nổ đầu tiên, các ngày giao dịch sau trên sàn lại kém sôi nổi hơn. Lý do có thể là sản phẩm chưa nhiều.
Các phương thức để doanh nghiệp có thể tham gia thị trường trái phiếu thuận lợi
Sau hàng loạt cú sốc của năm 2021 và 2022, quan điểm đầu tư trái phiếu doanh nghiệp của các thành viên thị trường đã thay đổi ít nhiều. Điều này sẽ tác động mạnh mẽ đến sức hấp dẫn của kênh trái phiếu doanh nghiệp trong thời gian tới.
Làm sao để các Nhà đầu tư chấp thuận đầu tư cho doanh nghiệp?
Nhấn mạnh vào tính minh bạch, đây cũng là lý do mà các nhà đầu tư đặc biệt quan tâm đến việc ra đời của Hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ. Hệ thống có thời gian hoạt động tương tự thị trường cổ phiếu. Hệ thống hiện hỗ trợ 2 loại lệnh là thỏa thuận điện tử và thỏa thuận thông thường.
Sàn giao dịch trái phiếu được thành lập ra cũng là một trong những giải pháp tốt. Tuy nhiên để hiệu quả hơn, phải nhanh chóng đưa các sản phẩm trái phiếu của doanh nghiệp niêm yết càng sớm càng tốt. Các trái phiếu phải được thẩm định kỹ lưỡng từ các cơ quan quản lý.
Khi mà thị trường trái phiếu tạo được niềm tin, minh bạch, công khai và quan trọng nhất là đảm bảo sự an toàn cho nhà đầu tư thì chắc chắn các nhà đầu tư sẽ tham gia vào thị trường trái phiếu một cách năng động, tự nguyện.
Nhiều lưu ý cho các Nhà đầu tư khi tham gia thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ
Theo lộ trình phát triển của hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, trong giai đoạn 1 hiện nay, trái phiếu chỉ được giao dịch theo phương thức thỏa thuận/outright. Nhưng trong giai đoạn 2 dự kiến cuối năm, hệ thống sẽ cho phép nhà đầu tư có khả năng giao dịch khớp lệnh liên tục như sàn cổ phiếu. Điều này cũng tạo thuận lợi hơn cho việc giao dịch của nhà đầu tư.
Chúng ta vẫn cần có thể thời gian để lượng hóa được đóng góp của sàn giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ nói riêng và trái phiếu doanh nghiệp nói chung đối với thị trường vốn Việt Nam nhưng rõ ràng đây là những nỗ lực cho thấy quyết tâm của các cơ quan chức năng để minh bạch hóa thị trường trái phiếu doanh nghiệp, đóng góp mạnh mẽ hơn vào thị trường vốn Việt Nam.
>>> Xin mời quý vị đón xem Thời sự HTV lúc 20 giờ và Chương trình Thế giới 24G lúc 20 giờ 30 phút mỗi ngày trên kênh HTV9